Alergia na kurz i roztocza - objawy, sposoby, leczenie

Osoby uczulone na kurz i roztocza niestety muszą mierzyć się ze swoją chorobą przez cały rok w odróżnieniu od sezonowego uczulenia np. na pyłki traw i drzew. Alergia na kurz objawia się nieżytem nosa z wodnistą wydzieliną, kichaniem oraz łzawieniem oczu. Niestety objawy mogą być bardzo uciążliwe, warto więc wiedzieć, jak leczyć alergię i jak unikać alergenów!

Z naszego artykułu dowiesz się m.in.:

• Jakie objawy mogą towarzyszyć alergii na kurz i roztocza?
• Jakie sposoby pozwolą złagodzić alergię na kurz i roztocza?
• W jaki sposób leczyć alergię na kurz i roztocza?

Alergia na kurz i roztocza – co tak naprawdę powoduje uczulenie?

Alergia na kurz i alergia na roztocza to właściwie to samo, choć fachowo powinno się mówić alergia na roztocza kurzu domowego. Czym jest kurz, każdy widzi! A czym są roztocza? Są to mikroskopijnej wielkości pajęczaki, które upodobały sobie do życia miejsca, gdzie gromadzi się kurz, szczególnie materace, pościele, koce, dywany, zasłony i pluszaki – tam bez problemu znajdują swoje ulubione pożywienie, czyli złuszczony ludzki naskórek. Pajęczaki te szybko się namnażają, jeśli mają sprzyjające warunki – temperaturę około 23-25st. C oraz wilgotność powietrza około 60-80%.

Choć wyróżnia się ponad 40 tysięcy gatunków roztoczy, zmorą alergików są przede wszystkim dwa gatunki – Dermatophagoides pteronyssinus i Dermatophagoides farinae, a właściwie ich odchody, które zawierają dwa niezwykle silne alergeny – białka Der p 1 i Der f 1. Według statystyk alergia na roztocza jest jedną z najczęściej występujących alergii wziewnych. Jest to alergia całoroczna, jednakże największe nasilenie objawów występuje jesienią i zimą, w tym czasie rozpoczyna się grzanie w mieszkaniach, równocześnie rzadziej się je wietrzy, co powoduje wzrost stężenia alergenów w powietrzu.

Objawy alergii na kurz i roztocza

Uczulenie na roztocza nasila się w sytuacjach, gdy ekspozycja na kurz jest większa, zazwyczaj dzieje się tak np. w trakcie sprzątania. Główne objawy alergii na kurz dotyczą układu oddechowego. Jest to przede wszystkim świąd nos, napadowe kichanie i wodnisty katar. Często też alergik doświadcza pogorszenia węchu i uczucia zatkanego nosa, zwykle objawy najbardziej dają się we znaki zaraz po przebudzeniu. Charakterystyczne dla alergii na roztocza są również zaczerwienione, łzawiące i swędzące oczy oraz opuchlizna powiek. Z takimi objawami na szczęście można skutecznie walczyć, stosując np. krople do oczu lub krople do nosa na alergię. Alergia na kurz u dziecka często wiąże się z wystąpieniem zmian skórnych, np. wysypki i pokrzywki. Długotrwała ekspozycja na wysokie stężenie roztoczy może przyczyniać się do występowania nawracającego zapalenia zatok przynosowych, problemów z koncentracją, bólu głowy, senności i zmęczenia. Jeśli nie zostanie podjęte leczenie lub działania mające na celu wyeliminowanie z otoczenia alergenu, z czasem może rozwinąć się astma oskrzelowa objawiająca się silnym kaszlem, dusznościami i świszczącym oddechem.

W przypadku podejrzenia alergii i utrzymywania się objawów wskazujących na uczulenie na kurz należy skonsultować się z alergologiem. Diagnostyka choroby obejmuje m.in. szczegółowy wywiad oraz badania z krwi i testy skórne. W surowicy oznacza się poziom specyficznych przeciwciał klasy IgE skierowanych przeciwko alergenom roztoczy kurzu domowego. Testy skórne w kierunku alergii na kurz polegają na nanoszeniu na lekko zadrapaną skórę specjalnie przygotowanego roztworu zawierającego białko produkowane przez roztocza. Ostatecznym potwierdzeniem alergii jest dodatni wynik testów alergicznych, czyli pojawienie się w miejscu aplikacji roztworu bąbla i rumienia.

Czy istnieją skuteczne sposoby na pozbycie się alergii na kurz i roztocza?

Życie osób, u których zostało zdiagnozowane uczulenie na roztocza, jest trudne, gdyż kurz jest wszędzie! Oczywiście leki na alergie są niezwykle pomocne i skutecznie łagodzą objawy, jednak kluczem w walce z chorobą jest unikanie substancji uczulającej. Całkowite usunięcie kurzu z otoczenia jest praktycznie niemożliwe, dla własnego zdrowia i komfortu należy jednak zrobić wszystko, aby w jak największym stopniu ograniczyć ekspozycję na alergen. Jak to zrobić? Trzeba regularnie i bardzo dokładnie sprzątać (w czasie porządków zaleca się otworzyć okna i założyć maseczkę, by nie wdychać kurzu, na wszelki wypadek dobrze mieć też przy sobie krople do nosa na alergię). Warto też zainwestować w dobry odkurzacz z nowoczesnymi filtrami HEPA. Odkurzać należy nie tylko podłogi, ale i materace, kanapy i fotele. Kurz z mebli i innych powierzchni należy ścierać na mokro, dzięki czemu nie będzie się unosić w powietrzu. Pościele należy prać co tydzień, najlepiej w specjalnych preparatach dla alergików w temperaturze minimum 60st. C, natomiast kołdrę i poduszki – raz na 1-3 miesiące. Zimą przy słonecznej i mroźnej pogodzie warto też wietrzyć kołdry! Dodatkowo należy obniżyć temperaturę (poniżej 21st. C) i wilgotność powietrza (około 40-45%) w mieszkaniu. Ważne jest też częste wietrzenie pokoi – zwłaszcza sypialni.

Uczulenie na kurz to dobry powód do metamorfozy mieszkania. Zaleca się usunąć ciężkie zasłony i firany, a także dywany i wykładziny. Można również wymienić tapicerowaną sofę na taką z ekoskóry. Zaleca się także zmniejszyć ilość książek i dekoracji, które „łapią” kurz. Jeśli zdiagnozowana została alergia na kurz u dziecka, warto ograniczyć liczbę pluszowych zabawek. Te pluszaki, które zostaną, trzeba regularnie prać i dezynfekować. Roztoczy można pozbyć się np. w bardzo niskiej temperaturze (rzeczy należy mrozić przez 48 godzin w temperaturze około -20st. C) lub wysokiej (rzeczy należy prać w temperaturze minimum 60st. C). Ze względu na fakt, że roztocza najchętniej gromadzą się w materacu i pościeli, najbardziej trzeba dbać o czystość w sypialni. Należy kupić antyalergiczny pokrowiec na materac z tkaniny barierowej, która nie przepuszcza alergenów, przepuszcza natomiast powietrze, a także poduszki i kołdrę z syntetycznych, hipoalergicznych materiałów. Do listy zakupów warto również dopisać oczyszczacz powietrza z antyalergicznym filtrem HEPA.

Jak leczyć alergię na kurz i roztocza?

Gdy podejrzewana jest alergia na kurz u dorosłych lub dziecka, należy zgłosić się do poradni alergologicznej. Leczenie polega na unikaniu alergenu oraz na doraźnym stosowaniu leków łagodzących objawy. W pierwszej kolejności zalecane są leki przeciwhistaminowe (m.in. desloratadyna, cetyryzyna, lewocetyryzyna, bilastyna, azelastyna, olopatadyna). Leki na alergie można stosować doustnie, a także w postaci aerozolu do nosa. Bardzo pomocne przy alergicznym zapaleniu spojówek będą również krople do oczu na alergię. W aptekach bez recepty można dostać tabletki na alergię (np. Zyrtec UCB, Hitaxa Fast), a także syropy na alergię dla dzieci. Ponadto w leczeniu alergii stosuje się glikokortykosteroidy, zwykle w postaci donosowej, a przy szczególnie ciężkich przypadkach również doustnie. Przy alergicznym nieżycie nosa dobrze sprawdzają się miejscowe leki obkurczające naczynia krwionośne, zmniejszające obrzęk śluzówki nosa, udrażniające zatkany nos i ograniczające ilość wydzieliny, które łagodzą dyskomfort i ułatwiają oddychanie (np. leki z oksymetazoliną i ksylometazoliną).

Oprócz leczenia objawowego alergia na roztocza może być również leczona przyczynowo. Bardzo dobrą skuteczność daje immunoterapia swoista, czyli odczulanie, choć trzeba wiedzieć, że nie każdy może zostać podany takiej kuracji. W kontrolowanych warunkach szpitalnych lub ambulatoryjnych podaje się choremu drogą podskórnych iniekcji preparaty zawierające bardzo niskie stężenie alergenów. W ten sposób układ odpornościowy przyzwyczaja się do kontaktu z uczulającą substancją i buduje tolerancję. Dla skuteczności terapii istotne jest to, aby prawidłowo zdiagnozować uczulające białko. Efekty leczenia utrzymują się nawet do 5-10 lat.

Alergia na roztocza to często występująca alergia wziewna o bardzo uciążliwym przebiegu. Najtrudniejsze dla chorego jest całkowite unikanie alergenów. Choć „odkurzenie” przestrzeni życiowej wymaga ogromu pracy, nie należy iść w tej kwestii na kompromisy. Im mniej miejsc, gdzie gromadzi się kurz, im dokładniej czyszczone są wszystkie powierzchnie, materace i pościel, tym objawy przestają być tak dokuczliwe!

Autor wpisu: Ewa Krulicka, i-Apteka.pl Blogerka z wieloletnim doświadczeniem, z wykształcenia magister kulturoznawstwa. Redaktor bloga jestemmama.pl. Zainteresowania: zdrowie, uroda, naturalne metody leczenia.