Ashwagandha - lepszy model żeń-szenia

Rewolucja w świecie naturalnych suplementów diety! Ashwagandha, znana jako witania ospała, to prawdziwa prozdrowotna bomba. Charakteryzuje się różnorodnymi substancjami aktywnymi, co przekłada się na wszechstronność jej stosowania. Ashwagandha od setek lat była stosowana w Azji i Afryce, najwyższy czas, aby i Polska zaznajomiła się z jej działaniem wzmacniającym kondycję psychiczną i fizyczną, przeciwdepresyjnym, przeciwnowotworowym, hepatoprotekcyjnym i poprawiającym jakość nasienia. 

Ashwagandha okiem botanika

Ashwagandha (w sanskrycie ‘zapach konia’) w oficjalnej botanicznej nomenklaturze figuruje jako Withania somnifera. Pierwszy człon nazwy to ukłon w kierunku przyrodnika Henriego Withama, drugi zaś nawiązuje do właściwości rośliny, która w medycynie naturalnej była stosowana jako środek nasenny (somnifera ‘przynoszący sen’). W Polsce przyjęła się nazwa witania ospała, choć ashwagandha jest znana także jako żeń-szeń indyjski, winter cherry, Kanaje Hindu i Samm Al Ferakh. Roślina ta należy do rodziny psiankowatych i porasta południową Azję, północną Afrykę oraz południowo-wschodnią Europę. Ashwagandha osiąga nawet 150cm wysokości, ma zielonkawe lub żółtozielone kwiaty oraz przypominające miechunkę kuliste, ciemnopomarańczowe lub czerwone owoce (jagody), które z czasem brązowieją. 

Ashwagandha ma tę moc

W witanii ospałej znajduje się wiele cennych surowców farmakologicznych. Jednymi z nich są witanolidy, zaliczane do steroidowych laktonów. Cechują się one różnorodnymi właściwościami, m.in. antynowotworowymi, cytotoksycznymi, antymitotycznymi, antyseptycznymi i hipotensyjnymi. Najważniejszym laktonem występującym w żeń-szeniu indyjskim jest witaferyna A. Ponadto roślina ta to skarbnica alkaloidów, w tym anaferyny, anahigryny, witaniny, somniferyny i tropiny, fitosteroli (beta-sitosterol), kumaryn (skopoletyna), sitoinozydów oraz fenolokwasów (kwas chlorogenowy). 

Ashwagandha: pełna gotowość organizmu

Ashwagandha wspiera siły witalne, kondycję fizyczną oraz funkcje psychologiczne. Wyciągi z witanii ospałej to prawdziwa gratka dla wszystkich, którzy muszą zachować świeżość umysłu – glikowitanolidy występujące w tej roślinie działają stymulująco na procesy zapamiętywania i kojarzenia! Dodatkowo witania ospała – wbrew nazwie – ułatwia koncentrację. Co więcej, ashwagandha podnosi także odporność organizmu na stres, poprawiając tym samym kondycję organizmu w stanach długotrwałego stresu oraz niepokoju. Brzmi znajomo? W końcu nie bez przyczyny witania ospała została okrzyknięta żeń-szeniem indyjskim! 

Ashwagandha: pożegnaj się z depresją

Naturalne surowce, takie jak ashwagandha mają udokumentowane właściwości psychoterapeutyczne. Badania wskazują, że żeń-szeń indyjski działa antydepresyjnie, a jego skuteczność jest porównywalna z imipraminą, czyli lekiem tradycyjnie stosowanym w leczeniu depresji! Działanie witanii ospałej nie ogranicza się jednak tylko do tej jednostki chorobowej – według specjalistów może ona być stosowana u schizofreników ze zdiagnozowanym zespołem metabolicznym związanym z przyjmowaniem leków przeciwpsychotropowych. Co więcej, ashwagandha sprawdza się także u pacjentów ze stanami lękowymi i nerwicami, a u chorych z chorobą afektywną dwubiegunową poprawia funkcje poznawcze. Prawdopodobnie działanie to jest związane z tym, że witania ospała podnosi wrażliwość receptorów 5-hydroksytryptaminowych (5-HT), czyli receptorów serotoninowych. 

Ashwagandha kontra Alzheimer

Witania ospała może okazać się lekarstwem na chorobę Alzheimera. Badania na szczurach potwierdziły, że wyciąg z żeń-szenia indyjskiego może hamować tworzenie się włókien odpowiedzialnych za rozwój tej choroby neurodegeneracyjnej nawet o 50%! Oczywiście, koniecznie należy przeprowadzić dalsze badania, jednak wstępne wyniki są bardzo obiecujące! 

Ashwagandha: działanie przeciwnowotworowe

Żeń-szeń indyjski może wpływać na zahamowanie rozwoju niektórych nowotworów, w tym często diagnozowanego raka piersi i raka jelita grubego oraz raka płuc i raka trzustki. Zawarte w witanii ospałej witanolidy przeciwdziałają rozwojowi guzów, a jednocześnie nie czynią szkody zdrowym komórkom! Dodatkowo ashwagandha może być stosowana pomocniczo w czasie chemioterapii, gdyż jak wskazują badania, wyciąg z tej rośliny pomaga zmniejszyć uczucie zmęczenia oraz poprawia jakość życia. Co więcej, badania na myszach wskazują, że witania ospała może zapobiegać także neutropenii (zbyt niskiej liczbie neutrofili we krwi), czyli kolejnemu po zmęczeniu i pogorszeniu komfortu życia działaniu ubocznemu chemioterapii. 

Ashwagandha: żołądek i wątroba na medal

Wrzody żołądka to problem zdrowotny, który często powiązany jest z życiem w ciągłym stresie. Występujące w korzeniu witanii ospałej substancje aktywne przeciwdziałają powstawaniu wrzodów żołądka. Ponadto ashwagandha wykazuje podobne do sylimaryny działanie protekcyjne względem wątroby, co oznacza, że chroni hepatocyty przed uszkodzeniami przez substancje toksyczne, w szczególności przez metale ciężkie. 

Ashwagandha dla panów

Witanię ospałą można stosować w leczeniu niektórych rodzajów niepłodności u mężczyzn. Badania wskazują, że często przyczyną problemów z zapłodnieniem jest słaba jakość nasienia – ashwagandha wpływa korzystnie na ruchliwość plemników, a także zwiększa ich liczbę! 

Ahwagandha wyrówna poziom cukru

Naukowcy dokładają starań, aby wyeliminować jedną z najczęściej diagnozowanych chorób cywilizacyjnych, czyli cukrzycę. Obiecującym surowcem jest ashwagandha! Ekstrakty z tej rośliny obniżają bowiem stężenie cukru oraz hemoglobiny glikowanej we krwi, a także zwiększają wrażliwość na insulinę, a przynajmniej takie wnioski wysnuto na podstawie badań na zwierzętach z cukrzycą typu 2. 

Ashwagandha i układ odpornościowy

Witania ospała może w najbliższej przyszłości zdetronizować tran! Żeń-szeń indyjski w formie naparu lub kapsułek stymuluje aktywność komórek Natural Killer (NK), które odpowiadają za niszczenie wirusów i bakterii powodujących przeziębienia i choroby grypopodobne. Ashwagandha może więc być stosowana w ramach wzmacniania odporności, szczególnie w okresie jesienno-zimowym. Warto dodać, że witania ospała działa również przeciwzapalnie. 

Kiedy zrezygnować z witanii? Czy ma skutki uboczne?

Jest i łyżka dziegciu – ze wspaniałych właściwości witanii ospałej nie mogą korzystać kobiety w ciąży i karmiące piersią. Rośliny tej unikać powinny także osoby zażywające leki uspokajające, nasenne, znieczulające i przeciwpadaczkowe. Podobnie jak wszystkie substancje lecznicze i prozdrowotne ashwagandha może wywołać działania niepożądane. Uważa się, że witania ospała może powodować nadczynność tarczycy oraz dawać objawy takie jak pieczenie, swędzenie i przebarwienie skóry. 

Gdzie znaleźć witanię?

Suplementy diety z żeń-szeniem indyjskim są coraz popularniejsze. Dodatek witanii pojawia się w złożonych preparatach pobudzających siły witalne i poprawiających funkcje poznawcze, m.in. Allnutrition Ashwagandha + Guarana lub wspierających płodność i funkcje seksualne, np. Permen Repro. Ashwagandha jednak nie zawsze potrzebuje towarzystwa – na aptecznych półkach można znaleźć suplementy diety bazujące tylko na wyciągach z tej rośliny, np. Żeń-szeń indyjski ashwagandha ekstrakt 20:1 PharmoVit, Ashwagandha Premium Olimp czy Ashwagandha KSM-66 250mg Swanson. Ale witania nie musi być przeznaczona wyłącznie do stosowania wewnętrznego, można ją swobodnie aplikować zewnętrznie. Dobre drogerie i apteki mają w ofercie kremy z wyciągiem z żeń-szenia indyjskiego, np. Krem do twarzy Ashwagandha Żeń-szeń Indyjski marki Orientana. 

Ashwagandha potrafi zdziałać o wiele więcej dla zdrowia, jednak nie wszystkie jej właściwości są potwierdzone badaniami i udokumentowane. Niektóre zapewne wciąż czekają na odkrycie, jednak te znane wystarczają, by postawiać witanię ospałą w gronie najlepszych naturalnych składników, które wspierają utrzymanie organizmu w dobrej kondycji.

Autor: Ewa Krulicka, i-Apteka.pl