Ból z prawej strony pleców – na jakie problemy powinien zwracać uwagę?
12.03.2025Ból pleców może być bardzo dotkliwy, choć – co istotne – wcale nie musi mieć związku z kręgosłupem. Faktem jest, że niezależnie od przyczyny ból z prawej strony pleców, bo o nim będziemy dziś mówić, może całkowicie unieruchomić człowieka lub znacząco ograniczyć jego codzienne funkcjonowanie. Co boli z prawej strony pleców? Jak złagodzić dolegliwości bólowe?
Spis treści:
- Przyczyny bólu prawej strony pleców
- Diagnostyka dolegliwości
- Leczenie bólu pleców
- Fizjoterapia i rehabilitacja
- Domowe metody łagodzenia bólu
Przyczyny bólu prawej strony pleców
Ból z tyłu pleców po prawej stronie nie zawsze musi oznaczać poważne problemy ze zdrowiem. Czasem jest po prostu wynikiem przeciążenia, takie urazy zwykle przytrafiają się osobom, które na co dzień unikają aktywności fizycznej lub – wręcz przeciwnie – forsują się podczas treningów lub wykonują pracę fizyczną polegającą na podnoszeniu ciężkich rzeczy. Oczywiście w sytuacji, gdy pojawi się silny ból pleców z prawej strony, trzeba brać pod uwagę, że może on być związany ze schorzeniami układu mięśniowo-szkieletowego lub chorobami narządów wewnętrznych.
Problemy z narządami wewnętrznymi
W klatce piersiowej i jamie brzusznej znajdują się organy, których uszkodzenie, podrażnienie, infekcja lub stan zapalny może powodować ból z prawej strony pleców. W ten sposób może się objawiać m.in. kamica nerkowa, zapalenie nerek, zapalenie dróg moczowych, zapalenie pęcherza, kamica żółciowa, a także stany zapalne oraz guzy macicy i przydatków zlokalizowane po prawej stronie, jak również torbiele prawego jajnika. Dodatkowo ból pleców z prawej strony może sygnalizować choroby dolnego odcinka przewodu pokarmowego, w tym wrzodziejące zapalenie jelita grubego.
Pojawiający się ból z prawej strony brzucha i pleców to bardzo często objaw chorób wątroby, ból pleców z prawej strony pod łopatką – chorób pęcherzyka żółciowego, np. kamicy żółciowej lub zapalenia pęcherzyka żółciowego. Natomiast ból z tyłu pleców na dole po prawej stronie świadczy o kłopotach związanych z prawą nerką – o odmiedniczkowym zapaleniu nerek lub kamicy nerkowej, guzie lub torbieli.
Schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego
Silny ból pleców z prawej strony może zwiastować problemy ze strony układu ruchu. Często jest to choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa, a także dyskopatia (uszkodzenie dysku) i wynikający z niej ucisk korzenia nerwowego powodujący tzw. ból dyskogenny. Zwykle dyskopatia dotyczy odcinka lędźwiowego i objawia się jako ból pleców z prawej strony przy schylaniu.
Zaś dla ucisku nerwu kulszowego (rwa kulszowa) charakterystyczny jest ból z prawej strony pleców nad pośladkiem, a dla neuralgii międzyżebrowej – ból przy wdechu z prawej strony pleców. W grupie chorób, które mogą powodować ból z tyłu pleców po prawej stronie, można także wymienić choroby zapalne, np. zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa lub łuszczycowe zapalenie stawów, a ponadto złamania osteoporotyczne i deformacje kręgosłupa.
Urazy i przeciążenia
Kiedy najczęściej pojawia się ból z tyłu pleców po prawej stronie lub ból pleców z prawej strony na środku? Przyczyną tego stanu mogą być przeciążenia i urazy struktur otaczających kręgosłup – kręgów, krążków międzykręgowych, więzadeł, mięśni, ścięgien czy nerwów. Mogą wynikać z przetrenowania, może też do nich dojść wskutek wypadku samochodowego. Jednostronny ból pleców może się pojawić jako następstwo złej postawy, np. nieprawidłowego siedzenia powodującego napięcie mięśni.
Dolegliwości bólowe pleców mogą też wystąpić w przypadku silnego przewlekłego stresu, a nawet być objawem depresji. Z przeciążeniami związany jest także ból pleców z prawej strony w ciąży – zwykle pojawia się w trzecim trymestrze, gdy kręgosłup kobiety jest mocno obciążony przez rosnący brzuszek ciążowy.
Diagnostyka dolegliwości
Niestety pojawiający się ból z prawej strony pleców zwykle bywa bagatelizowany, większość osób stosuje leki przeciwbólowe, czeka, aż dolegliwości ustąpią i wcale nie myśli o tym, aby poszukać odpowiedzi na pytanie, skąd wziął się ból z tyłu pleców po prawej stronie. Należy wiedzieć, że czasem bez pomocy specjalisty nie da się pozbyć bólu, nie warto więc czekać z wizytą u lekarza.
Charakterystyka bólu
Ból z tyłu pleców po prawej stronie może mieć charakter ostry, przewlekły, tępy, kłujący, piekący, rwący, napięciowy lub pulsujący. Nierzadko promieniuje do innych części ciała. Typowy dla niego jest ograniczony zakres ruchu, sztywność, uczucie napięcia mięśni, skurcze mięśni, tkliwość i obrzęk. Objawy te mogą mieć różne nasilenie – od łagodnego do silnego, utrudniającego wykonywanie codziennych czynności.
Ból z tyłu pleców po prawej stronie to najczęściej ból nieswoisty, czyli taki, który nie ma przyczyny chorobowej. Dochodzi do niego wskutek przeciążenia struktur, które tworzą kręgosłup. Czasem może wynikać z wad budowy ciała lub wad postawy. Jeśli natomiast towarzyszą mu dodatkowe objawy, ból po prawej stronie pleców może być związany z jakimś schorzeniem. Przy kamieniach nerkowych lub infekcji nerek zwykle pojawia się ból z tyłu pleców na dole po prawej stronie, a także gorączka, nudności oraz problemy z oddawaniem moczu. Stany zapalne jelit łączone są z problemami trawiennymi, utratą wagi, zmęczeniem i skurczami brzucha.
W przypadku bólu u kobiet zmagających się z endometriozą lub z mięśniakami macicy może pojawić się ból z tyłu pleców na dole po prawej stronie, zaburzenia miesiączkowania, częste oddawanie moczu oraz ból w trakcie stosunku. Ból po prawej stronie pleców promieniujący i ogólne osłabienie organizmu może być spowodowane zapaleniem stawów.
Niezbędne badania
Ze względu na bardzo zróżnicowane przyczyny występowania bólu pleców diagnostyka może być skomplikowana, dlatego bardzo ważny jest szczegółowy wywiad lekarski. Informacje na temat rodzaju i natężenia bólu, sytuacji, w których się pojawia lub łagodnieje, są istotne do ustalenia potencjalnych chorób. Najczęściej rekomendowane na ból z prawej strony pleców w pasie są badania obrazowe takie jak RTG, rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa. Gdy pojawia się ból pod żebrami z prawej strony z tyłu pleców, warto wykonać USG jamy brzusznej i przeprowadzić próby wątrobowe, gdyż przyczyna bólu może leżeć w schorzeniach wątroby.
Objawy alarmowe
Szczególne zagrożenie wiąże się z bólem utrudniającym codzienne funkcjonowanie, bólem pojawiającym się nagle i bólem, który nie ustępuje po przyjęciu leku i po odpoczynku. Alarmujące są także takie objawy jak osłabienie siły mięśniowej, drętwienie nóg, nasilanie bólu podczas chodzenia lub stania oraz podczas kichania i kaszlu, gorączka, nagła utrata masy ciała. Niepokój powinno wzbudzić nietrzymanie lub zatrzymanie moczu lub stolca, a także osłabienie czucia.
Leczenie bólu pleców
Zazwyczaj pierwszym odruchem w sytuacji, gdy pojawia się silny ból pleców z prawej strony, jest chęć złagodzenia dyskomfortu i dolegliwości bólowych. To ważne, aby wiedzieć, jak skutecznie zmniejszać ból, jednak nie można zapominać, że w niektórych sytuacjach leczenie objawowe to za mało, konieczna jest diagnostyka, wprowadzenie leczenia przyczynowego, a czasem zabieg chirurgiczny.
Farmakoterapia
Podstawowymi lekami łagodzącymi objawy są oczywiście leki przeciwbólowe, np. z paracetamolem lub niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, np. ibuprofenem, deksketoprofenem, meloksykamem. Są one dostępne bez recepty, silniejsze leki przeciwbólowe wydawane są jedynie z przepisu lekarza.
Metody leczenia przyczynowego uzależnione są od tego, co boli z prawej strony pleców. W przypadku ataku kolki nerkowej wraz ze środkami przeciwbólowymi wskazane są leki rozkurczowe. Jeśli zdiagnozowano ból z tyłu pleców po prawej stronie pod żebrami, lekarz zleci odpowiednio dobrane preparaty, np. leki na wątrobę. Dodatkowo u osób zmagających się z problemami ze stawami wskazane są leki na stawy o działaniu wzmacniającym i ochronnym.
Leczenie miejscowe
Ból pleców z prawej strony szybko złagodzą preparaty do stosowania miejscowego. Są one alternatywą dla leków doustnych, których stosowanie wiąże się z występowaniem działań niepożądanych. Do wyboru są leki z diklofenakiem, np. Voltaren emulgel, z ibuprofenem, np. Dolgit 5% krem. Często można się spotkać z pytaniem, jaka jest najlepsza maść na stawy? Wiele osób przyznaje ten tytuł lekowi Viprosal B maść. Zawiera on jad żmii zygzakowatej, kamforę racemiczną, olejek terpentynowy z sosny nadmorskiej i kwas salicylowy.
Dodatkowo w przypadku, gdy np. nasila się ból pleców z prawej strony przy schylaniu, można wspomagająco stosować ziołowe preparaty łagodzące ból i dyskomfort oraz zmniejszające stan zapalny. Mają one postać maści rozgrzewających lub chłodzących bądź też plastrów rozgrzewających.
Terapia przeciwbólowa
Terapia przeciwbólowa musi być dobrana do rodzaju i nasilenia bólu. Czasem wystarczające są leki przeciwbólowe bez recepty – doustne lub miejscowe. Silny ból pleców z prawej strony może wymagać leków na receptę, w tym zastrzyków przeciwbólowych. W niektórych przypadkach jedynym sposobem na wyeliminowanie bólu jest zabieg chirurgiczny.
Fizjoterapia i rehabilitacja
Zabiegi fizjoterapeutyczne i ćwiczenia rehabilitacyjne wspomagają walkę z bólem pleców. Ultradźwięki, elektroterapia, laseroterapia i krioterapia m.in. stymulują tkanki, poprawiają krążenie, ograniczają obrzęki, tym samym zmniejszają stan zapalny i łagodzą ból. W jaki jeszcze sposób można zmniejszyć ból z prawej strony pleców?
Ćwiczenia wzmacniające
Dla utrzymania zdrowego kręgosłupa niezbędna jest regularna aktywność fizyczna. Ruch ma znaczenie nie tylko w profilaktyce, ale i w leczeniu bólu. W przypadku, gdy pojawi się kłujący ból pleców z prawej strony, bardzo ważne są specjalne ćwiczenia terapeutyczne. Zestaw indywidualnie dopasowanych ćwiczeń powinien dobrać doświadczony fizjoterapeuta. Ich zadaniem jest wzmacnianie osłabionych mięśni, korekcja postawy i poprawa elastyczności i stabilności kręgosłupa.
Terapia manualna
Wskazaniem do terapii manualnej jest ból i ograniczenia ruchomości, np. po przeciążeniach, urazach, kontuzjach lub po operacjach. Jest to holistyczna metoda leczenia. Terapia manualna rozpoczyna się od dokładnego wywiadu, testów diagnostycznych i badań fizykalnych. Gdy przyczyna dolegliwości zostanie rozpoznana, wdraża się środki terapeutyczne polegające na oddziaływaniu na tkanki miękkie – skórę, powięzie, mięśnie, więzadła, nerwy, ścięgna oraz na układ stawowy. Odbywa się to poprzez oscylacje, mobilizacje i manipulacje.
Masaż leczniczy
Zalecane są też masaże lecznicze, najczęściej wykonuje się je w serii kilku lub kilkunastu zabiegów. Masaż polega na głębokim głaskaniu, rozcieraniu, ugniataniu, wyciskaniu, oklepywaniu, wałkowaniu i wibracjach. Zabiegi te działają relaksująco i odprężająco, rozluźniają napięcie mięśniowe, łagodzą ból, a także zmniejszają negatywne działanie stresu.
Domowe metody łagodzenia bólu
Ból pleców z prawej strony u góry lub na dole można łagodzić domowymi sposobami. Takie metody są często wystarczające, ewentualnie mogą stanowić skuteczne wsparcie dla metod farmakologicznych.
Okłady i kompresy
Dobre efekty przynosi terapia zimnem lub terapia ciepłem. Warto podkreślić, że u niektórych osób lepiej sprawdzi się gorący okład, u innych – zimny. W aptekach można kupić żelowe kompresy do wielokrotnego użytku, które można schładzać w lodówce lub podgrzewać w gorącej wodzie lub w mikrofalówce.
Ćwiczenia rozciągające
Osoby, które odczuwają ból z tyłu pleców po prawej stronie z przeciążenia, powinny zadbać o codzienne rozciąganie. W ten sposób można wzmocnić mięśnie pleców. Doskonale sprawdzają się proste ćwiczenia rozciągające, jak również joga.
Techniki relaksacyjne
Kłujący ból pleców z prawej strony może mieć podłoże psychogenne. Jeśli przyczyną bólu jest stres, należy nauczyć się ograniczać jego wpływ. Najlepsze rezultaty mogą przynieść ćwiczenia oddechowe oraz medytacja.
Ból z tyłu pleców po prawej stronie może być bardzo uciążliwy, szybkim rozwiązaniem są leki przeciwbólowe miejscowe lub doustne. Jeśli jednak ból się utrzymuje lub nie mija po zastosowaniu leków albo też towarzyszą mu objawy wskazujące na poważniejsze schorzenia, trzeba koniecznie zgłosić się do lekarza.
