Co na ugryzienia i ukąszenia meszek i komarów?

Wszyscy kochamy wakacje, słońce i leniuchowanie na świeżym powietrzu. Jest tylko jeden problem – robactwo! Meszki, komary i kleszcze to trio, którego nikt nie zaprasza na weekend na działce, mimo to zawsze się zjawia, w dodatku bardzo licznie. Jak można chronić się przed bolesnymi ugryzieniami i ukąszeniami? Jakie preparaty na komary i kleszcze są najskuteczniejsze?

Czym grożą ugryzienia i ukąszenia owadów?

Czasem spotkanie z robalem kończy się na zaczerwienionej i swędzącej skórze, jednak może się zdarzyć, że z konsekwencjami jednego małego ukąszenia przyjdzie się zmagać do końca życia. Choć komary i meszki są bardzo uciążliwe, to na szczęście ich ugryzienia nie stwarzają poważniejszych objawów. Miejsce ukąszenia trochę poswędzi, zaczerwieni się, czasem lekko spuchnie. Stosunkowo rzadko dochodzi do silniejszych reakcji alergicznych, ponadto polskie komary nie przenoszą groźnych chorób w odróżnieniu od tropikalnych gatunków, które przenoszą np. malarię czy żółtą febrę. Zdecydowanie bardziej bolesne i obarczone ryzykiem wystąpienia reakcji anafilaktycznej są ukąszenia pszczół, os i szerszeni. Niebezpieczeństwo jest dlatego tak duże, gdyż wiele osób nawet nie zdaje sobie sprawy, że mogą być uczulone na jad owadów! Jednak najgroźniejsze są kleszcze. Te mikropajęczaki niczym ninja zupełnie niezauważalnie wkłuwają się w ciało i żerują, pozostawiając po sobie niechciane pamiątki w postaci odkleszczowego zapalenia opon mózgowych, boreliozy lub innych chorób. Aby uniknąć ukąszeń i ugryzień, należy w okresie letnim mieć zawsze pod ręką preparaty na komary i meszki lub preparaty na kleszcze.

Preparaty na kleszcze, komary i meszki

Właściwie większość dostępnych na rynku repelentów to produkty, które równocześnie odstraszają komary, meszki i kleszcze. Niektóre z nich zawierają naturalne olejki eteryczne, niektóre silne substancje chemiczne. Który preparat na kleszcze wybrać? Które preparaty na komary można stosować u dzieci?

• DEET – zacznijmy od substancji największego kalibru, czyli DEET! To zdecydowanie najskuteczniejsza broń na kleszcze, komary i meszki, bez której lepiej nie iść na grzyby lub na jagody. W polskich warunkach odpowiedni będzie preparat na kleszcze o stężeniu 20-35% np. Ultrathon 25%, Arox Spray Medium 25%, Bros Spray na odzież, Arox Płyn Max 35% (stężenia 50% np. Mugga Roll On 50% czy Mugga spray lepiej zostawić na wyjazd w tropiki!). Przy takiej zawartości substancji czynnej maksymalna ochrona będzie utrzymywać się przez 8 godzin (co ważne, DEET jest wodoodporny!). DEET skuteczność ma zabójczą (dla owadów i pajęczaków), niestety na człowieka również może działać negatywnie – uczulać i drażnić skórę i oczy, a także upośledzać jego układ nerwowy, dlatego też należy obchodzić się z nim bardzo ostrożnie. Preparaty na kleszcze z DEET należy stosować dokładnie tak, jak zaleca to producent, nie więcej i nie częściej! Lepiej nie stosować ich także u dzieci poniżej 12. roku życia i pod żadnym pozorem u niemowląt do 2. miesiąca życia (a najlepiej u dzieci do 2. roku życia) i u kobiet w ciąży! Nie wolno też spryskiwać nim tworzyw sztucznych, gdyż ulegną rozpuszczeniu!
• Ikarydyna – nieco niższą skuteczność niż DEET mają preparaty na komary i kleszcze z ikarydyną. Jest to jednak substancja zdecydowanie bezpieczniejsza niż DEET (nie działa toksycznie na układ nerwowy!), choć także może uczulać i podrażniać oczy. Rekomendowane preparaty na kleszcze i komary z ikarydyną to te o zawartości 10-20% substancji czynnej (czas działania do 8-12 godzin przy wyższym stężeniu) np. Moskito Guard Chusteczki odstraszające, OFF! Family Care Junior. To, o czym trzeba pamiętać, stosując preparat z DEET lub preparat z ikarydyną to to, żeby nigdy nie stosować ich jednocześnie, po połączeniu substancje te tworzą bardzo toksyczną dla organizmu mieszankę.
• IR3535 – repelent o szerokim spektrum działania (meszki, komary, kleszcze, osy, muchy), ale niższej skuteczności niż DEET i ikarydyna (czas jego działania także jest krótszy). Jest to środek nietoksyczny o wysokim stopniu bezpieczeństwa, choć trzeba pamiętać, że może on podrażniać oczy. Łatwo się zmywa ze skóry, ale ze względu na to, że jest rozpuszczalny w wodzie, zupełnie nie znajduje zastosowania przy wysokiej wilgotności. Może uszkadzać tworzywa sztuczne, więc trzeba uważać np. na okulary przeciwsłoneczne. Wybierając preparaty na kleszcze i komary z IR3535, warto zwracać uwagę na te o zawartości 10-30% substancji czynnej (np. Antybzzz Płyn przeciw insektom, Bros Płyn na komary dla dzieci, Kick the Tick Max Repelent Plus – w połączeniu z ikarydyną). Z tych trzech substancji IR3535 będzie najlepszy dla małych dzieci.
• Olejki eteryczne – obok substancji chemicznych preparaty na kleszcze i komary opierają swoją skuteczność na mieszankach olejków eterycznych. Choć niewątpliwie takie produkty mają przyjemny dla ludzkiego nosa zapach, ich skuteczność jest niższa, a czas działania dużo krótszy niż np. IR3535. W dodatku naturalne olejki eteryczne są substancjami silnie alergizującymi. Najczęściej używanymi olejkami do odstraszania owadów są: olejek z eukaliptusa cytrynowego (citriodiol), olejek cytronelowy, olejek lawendowy, a ponadto olejek paczuli, olejek z mięty pieprzowej, olejek bazyliowy, eukaliptusowy i anyżowy (np. Hit Spray Moskito, Sio Natural, Orinoko Junior, Mosbito Płyn, Natur Planet Olejek na komary).

Preparaty na komary i kleszcze – co wybrać?

Duża liczba różnych preparatów, różnych postaci, różnych substancji czynnych i różnych stężeń sprawia, że trudno zdecydować się na konkretny produkt. Wybierając preparat na kleszcze osoba dorosła, która wybiera się w miejsce, gdzie tych groźnych pajęczaków jest dużo, nie powinna się długo zastanawiać. Wybór jest prosty – preparat z DEET o stężeniu około 30%. Choć DEET budzi kontrowersje, to jego skuteczność w ochronie przed kleszczami i komarami jest niezaprzeczalna. Jeśli chodzi typowo o ochronę przed komarami, warto wybrać preparat o wysokiej zawartości ikarydyny lub IR3535 bądź coś bardziej naturalnego np. z olejkiem lawendowym (preparaty na komary Mosbito). Ich skuteczność w warunkach działkowych będzie wystarczająca. W przypadku dzieci najlepiej zrezygnować z produktów z DEET na rzecz ikarydyny, IR3535 i olejków eterycznych (przed użyciem zawsze trzeba sprawdzić, od jakiego wieku, według producenta, można stosować dany preparat na komary i kleszcze). Dodatkowo oprócz repelentów należy zadbać o odpowiednie ubranie, a w przypadku małych dzieci także o zabezpieczenie wózeczka.

Dobry preparat na komary i kleszcze ochroni przed nieprzyjemnymi i groźnymi skutkami ukąszeń i ugryzień owadów i pajęczaków. Jeśli się nie uda i dopadną Cię komary, miejsce „ataku” należy posmarować żelem łagodzącym np. Entil lub Fenistil żel czy Foxil. Ponadto regularnie trzeba sprawdzać ciało w poszukiwaniu kleszczy (dotyczy to szczególnie osób, które mają psy i osób, które często spacerują po lesie lub po łąkach) oraz nauczyć się, jak postępować w przypadku wbitego kleszcza – należy go szybko i sprawnie usunąć (np. Kick the Tick Expert zestaw do bezpiecznego usuwania kleszczy), można ewentualnie oddać go do badania, które określi, czy kleszcz był nosicielem krętków boreliozy.

Autor: Ewa Krulicka, i-Apteka.pl