Czerwone plamy na twarzy – przyczyny powstawania i możliwe choroby
11.03.2025Pojawiające się czerwone plamy na twarzy są nieestetyczne, ponadto nie jest łatwo je ukryć za pomocą makijażu. Takie zmiany mogą mieć przeróżne przyczyny, od wrodzonej skłonności do rumienia przez reakcje skórne aż po choroby dermatologiczne. Suche czerwone plamy na twarzy wymagają starannie ułożonej pielęgnacji, a w niektórych przypadkach również odpowiedniego leczenia. Co zrobić, gdy wystąpi rumień na twarzy?
Spis treści:
- Przyczyny czerwonych plam na twarzy
- Najczęstsze schorzenia
- Diagnostyka zmian skórnych
- Leczenie i pielęgnacja
- Domowe sposoby łagodzenia
- Profilaktyka i ochrona
Przyczyny czerwonych plam na twarzy
Czasem czerwone plamy na twarzy są tylko jedną z cech charakteryzujących cerę naczynkową i wrażliwą. W przypadku skóry naczynkowej rumień na twarzy pojawia się dlatego, że znajdujące się w niej naczynka krwionośne są płytko umiejscowione, są kruche i łatwo pękają. Natomiast łuszcząca się skóra na twarzy i czerwone plamy w przypadku cery wrażliwej są głównie związane z podrażnieniami wywołanymi przez różne czynniki zewnętrzne i wewnętrzne.
Warto dodać, że czerwone plamy na twarzy w ciąży mogą być manifestacją zachodzących w organizmie kobiety zmian hormonalnych, które mogą przyczyniać się do rozszerzania i pękania naczynek krwionośnych. Czerwone zmiany na twarzy nie są jednak tylko kobiecym problemem. Po prostu kobiety częściej zwracają na nie uwagę i starają się szukać pomocy. Inaczej jest, gdy chodzi o czerwone plamy na twarzy u mężczyzn, te są zazwyczaj ignorowane, co prowadzi do powikłań.
Choroby skóry
Wśród chorób skóry, które mogą objawiać się tym, że pojawiają się czerwony plamy na twarzy, są przede wszystkim choroby przebiegające ze stanem zapalnym. Jest to m.in. trądzik młodzieńczy, trądzik różowaty oraz atopowe zapalenie skóry, łojotokowe zapalenie skóry i łuszczyca. Trzeba też powiedzieć, że czerwone plamy na twarzy mogą towarzyszyć schorzeniom innym niż choroby dermatologiczne. Mogą być symptomem chorób wątroby lub nadciśnienia, jak również chorób zakaźnych, np. rumienia nagłego.
Czynniki zewnętrzne
Często występującym zjawiskiem są czerwone plamy na twarzy po wysiłku, gdy organizm jest przegrzany. Rumień na twarzy może być następstwem zbyt długiej ekspozycji na słońce. Dość typowym objawem są również czerwone plamy na twarzy po alkoholu. W obu przypadkach plamy mogą się także „rozlać” na szyję i dekolt. Czerwone zmiany na twarzy mogą pojawić się też po zjedzeniu ostrych produktów.
Czynniki zewnętrzne bardzo często wywołują czerwone plamy na twarzy u dziecka. Skóra dziecka jest delikatna i wrażliwa, a tym samym bardziej podatna na zimno (reakcją na mróz są np. czerwone plamy na nosie), gorąco, zmiany temperatury, a także na podrażnienia, stres i wysiłek fizyczny. Co więcej, czerwone plamy na policzkach są jedną z oznak infekcji, np. rumienia nagłego lub rumienia zakaźnego. Stanowią także charakterystyczny objaw gorączki.
Alergie i podrażnienia
Suche czerwone swędzące plamy na twarzy są częstym objawem reakcji alergicznej. Mogą pojawić się zarówno przy alergii kontaktowej, wziewnej, jak i pokarmowej, a ponadto przy alergii na słońce oraz na pewne leki. Podrażnienie skóry twarzy u niektórych osób może występować po nałożeniu różnych kosmetyków do oczyszczania, pielęgnacji lub makijażu.
Ponadto suche czerwone plamy na twarzy pojawiają się czasem u dzieci karmionych piersią, mogą też być objawem skazy białkowej, która może rozwinąć się po spożyciu mleka krowiego lub produktów mlecznych. Zwykle towarzyszą im dolegliwości ze strony żołądka.
Najczęstsze schorzenia
Są różne choroby, które mogą dawać takie objawy jak czerwone plamy na twarzy. Trzeba przy tym wiedzieć, że schorzenia te mają inne przyczyny, zróżnicowany przebieg, a także wymagają określonego leczenia.
Trądzik różowaty
Trądzik różowaty to przewlekła zapalna choroba skóry, która może wystąpić niezależnie od wieku – zwykle między 30. a 50. rokiem życia. W jego przebiegu najpierw pojawiają się suche czerwone plamy na twarzy i szyi (przede wszystkim zmiany skupione są w środkowej części twarzy) oraz teleangiektazje (tzw. pajączki), z czasem dochodzą to tego krosty i ropienie. Warto w tym miejscu rozróżnić trądzik różowaty od trądziku młodzieńczego.
Choć oba mogą powodować czerwone plamy na twarzy, to mają one inny mechanizm powstawania. Trądzik młodzieńczy pojawia się w okresie dojrzewania, a jego przyczyną są zmiany hormonalne. Oprócz zaczerwienień typowe są krosty i wypryski. Jeśli chodzi trądzik różowaty, to nie do końca wiadomo, skąd się bierze, uważa się, że o jego rozwoju decyduje współistnienie zaburzeń naczynioruchowych, nieprawidłowych reakcji o podłożu immunologicznym, uwarunkowań genetycznych, a także czynników hormonalnych i infekcyjnych.
Atopowe zapalenie skóry
Sucha, łuszcząca się skóra na twarzy i czerwone plamy oraz intensywny świąd to obraz atopowego zapalenia skóry (AZS) – przewlekłej choroby zapalnej skóry. Jako jej przyczyny wskazuje się m.in. uwarunkowania genetyczne i środowiskowe oraz skłonność do alergii. Zmiany skórne w atopowym zapaleniu skóry pojawiają się nie tylko na twarzy, ale i na całym ciele. Jeśli chodzi o obszar twarzy, to czerwone plamy na policzkach, czole i płatkach uszu występują głównie u dzieci do 2. roku życia, zaś u dorosłych mogą się one pojawiać w okolicy ust i powiek. Zwykle objawy AZS nasilają się w wyniku działania czynników zewnętrznych, np. typowe są czerwone plamy na twarzy po kąpieli.
Łuszczyca twarzy
Łuszczyca to choroba zapalna, w genezie której uczestniczą m.in. czynniki genetyczne i autoimmunologiczne. Jako jej typowe objawy wymienia się przede wszystkim czerwone łuszczące się plamy na twarzy. Plamy te są pokryte charakterystyczną srebrzystą łuską. W obrębie twarzy zazwyczaj są zlokalizowane na czole, na linii włosów, w okolicy brwi, a także wokół ust i nosa.
Diagnostyka zmian skórnych
Nagłe czerwone plamy na twarzy nie muszą oznaczać żadnych problemów. Wystarczy za długa ekspozycja na słońce, ciężki trening lub nadmiar alkoholu, a skóra przybiera kolor pomidora. Natomiast w sytuacji, gdy przyczyna zmian skórnych nie jest znana, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu. W następnym kroku należy się wybrać do poradni dermatologicznej lub alergologicznej.
Badania dermatologiczne
Lekarz dermatolog powinien przeprowadzić szczegółowy wywiad oraz dokładnie ocenić stan skóry. Na tej podstawie zleci dodatkowe badania. Zazwyczaj wskazane są badania poziomu hormonów (w tym hormonów tarczycy), czyli m.in. estradiolu, testosteronu, TSH. Ważne są również oznaczenia poziomu witamin i składników mineralnych.
Testy alergiczne
Przy podejrzeniu alergii wskazane jest wykonanie testów alergicznych. Zaleca się rozpocząć od testów z krwi, a następnie przeprowadzić testy skórne.
Kiedy zgłosić się do specjalisty?
Co zrobić, gdy czerwone plamy na twarzy u dziecka pojawiają się i znikają? W przypadku najmłodszych najlepszym rozwiązaniem jest konsultacja z lekarzem. Taki objaw może być sygnałem, że maluch jest np. na coś uczulony. Ponadto na wizytę u specjalisty warto się umówić, gdy czerwone wykwity na twarzy utrzymują się przez dłuższy czas.
Leczenie i pielęgnacja
Jak pozbyć się czerwonych plam na twarzy? Jest na to kilka sposobów obejmujących zarówno specjalistyczne terapie dermatologiczne, jak i odpowiednio dobraną pielęgnację. Skuteczność podejmowanych działań zależy od kilku czynników, w tym od przyczyn, jakie doprowadziły do pojawienia się czerwonych plam na twarzy.
Dermokosmetyki
Codzienna pielęgnacja to podstawowa forma walki z takimi objawami jak czerwone wykwity na twarzy lub podrażnienie skóry twarzy. Jest ona ważna niezależnie od tego, czy wynikają one z uczulenia na jakieś produkty czy też z działania czynników zewnętrznych. W pielęgnacji cery naczynkowej oraz skłonnej do rumienia należy rozważnie dobierać kosmetyki.
Nie służą jej dodatki w postaci alkoholu, parabenów, konserwantów, barwników i substancji zapachowych. Polecane są możliwie jak najprostsze, czyste składy. Wskazane są hipoalergiczne formuły i substancje pielęgnacyjne o działaniu przeciwzapalnym, wyciszającym rumień, łagodzącym, uszczelniającym naczynia krwionośne, regenerującym oraz wzmacniającym barierę hydrolipidową. Dobry krem na czerwone plamy na twarzy powinien zawierać np. panthenol, alantoinę, ceramidy, witaminę C, witaminę K, niacynę, kwas laktobionowy, wyciąg z wąkroty azjatyckiej, arniki i bluszczu.
Kremy specjalistyczne
Dermokosmetyki pielęgnacyjne należy stosować codziennie. Natomiast w sytuacji, w której plama czerwona na twarzy jest efektem aktywnego stanu zapalnego, należy sięgnąć po specjalistyczny środek, np. maść na rumień lub krem na zaczerwienienia. Co na czerwone plamy na twarzy? Polecany jest m.in. lek z hydrokortyzonem, który działa przeciwzapalnie i przeciwświądowo, jak również maść na czerwone plamy na twarzy z alantoiną i panthenolem.
Terapie dermatologiczne
Zdiagnozowanie poważnych schorzeń dermatologicznych wymaga leczenia. W zależności od przyczyny lekarz dobierze leki, które należy stosować ściśle z jego zaleceniami. Na trądzik różowaty stosuje się środki np. z kwasem azelainowym, nadtlenkiem benzoilu lub izotretynoiną. Alergia na twarzy to wskazanie do stosowania leków przeciwalergicznych i leków przeciwświądowych, a łuszczyca – do stosowania leków przeciwłuszczycowych. Jeśli chodzi o rumień na twarzy i teleangiektazje, do poprawy stanu skóry dermatolog może zlecić zabiegi laserowe.
Domowe sposoby łagodzenia
Każdego dnia trzeba dbać o swoją skórę, jak również o zdrowie całego organizmu. Należy pamiętać, że to wszystko jest połączone. Oznacza to, że pielęgnacja musi być uzupełniona o właściwą dietę, suplementację oraz prawidłowe nawodnienie. Oczywiście w codziennej pielęgnacji nie trzeba tylko polegać na dermokosmetykach. Świetnie sprawdzają się też kosmetyki do pielęgnacji ciała i twarzy bazujące na naturalnych składnikach.
Naturalne składniki kojące
Naturalne kosmetyki do twarzy napakowane są dobroczynnymi olejami i ekstraktami, które działają nawilżająco, odżywczo i kojąco. Jednym z najlepszych składników tego rodzaju jest aloes. Wykazuje on właściwości chłodzące, łagodzące oraz redukujące stany zapalne. Niesamowite działanie łagodzące ma wąkrotka azjatycka, która jest niczym kojący plaster na zaczerwienienia i podrażnienia. Na skórę warto też aplikować olejek z dzikiej róży i rokitnika.
Odpowiednia pielęgnacja
Pielęgnacja cery naczynkowej, skłonnej do pajączków i rumienia musi być świadomą pielęgnacją. Więcej uwagi należy zwracać na przeglądanie składów kosmetyków. Należy zrezygnować z żeli i emulsji na bazie alkoholu i detergentów typu SLS i SLES. Skóra może źle zareagować również na składniki zapachowe, konserwanty i parabeny. Należy pamiętać, że w przypadku, gdy wystąpi alergia na twarzy po użyciu jakiegoś kosmetyku, trzeba go odstawić!
Profilaktyka zmian
Oprócz stosowania starannie dobranych do potrzeb skóry kosmetyków warto także zadbać o skórę od wewnątrz. Wskazane są suplementy diety i leki zawierające składniki wzmacniające i uszczelniające naczynka krwionośne, np. witaminę C i rutynę, a także roślinne ekstrakty, m.in. z ruszczyka kolczastego i kasztanowca. W przypadku, gdy obserwuje się czerwone plamy na twarzy od uczulenia, pomocne mogą być preparaty wzmacniające odporność, np. z probiotykami i witaminą D.
Profilaktyka i ochrona
Nie na wszystkie przyczyny rumienia mamy wpływ. Wiele chorób, które powodują czerwone plamy na twarzy, jest uwarunkowanych genetycznie. Również skłonność do zaczerwienienia i pękania naczynek jest indywidualną cechą niektórych osób. Mimo tego dzięki właściwej profilaktyce można uniknąć pojawiania się tych nieestetycznych zmian lub zmniejszyć ich widoczność.
Codzienna pielęgnacja
W przypadku codziennej pielęgnacji należy rozpocząć od dobrego oczyszczania. Preparaty myjące muszą być delikatne, nie mogą działać wysuszająco i drażniąco. Po umyciu twarzy należy jak najszybciej zaaplikować kojącą wodę termalną lub hydrolat, np. oczarowy. Następnie wskazane jest zaaplikowanie serum nawilżającego i wzmacniającego, np. z wąkrotką azjatycką. Pielęgnację należy zamknąć kremem nawilżającym. Skóra wymaga także regularnego złuszczania, zamiast peelingów mechanicznych należy wybierać peelingi kwasowe lub enzymatyczne.
Ochrona przeciwsłoneczna
Niezależnie od tego, skąd się biorą czerwone plamy na twarzy i szyi, należy się skupić na codziennej ochronie przeciwsłonecznej. Zasady są proste, kremy z wysokim filtrem trzeba stosować codziennie niezależnie od pory roku i pogody. Warto wybierać kosmetyki do opalania przeznaczone dla cery wrażliwej i naczynkowej, które nie zawierają potencjalnie drażniących składników. Kremy SPF należy stosować na zakończenie porannej pielęgnacji. Przy dłuższej ekspozycji na promienie słoneczne trzeba je reaplikować!
Unikanie czynników drażniących
Ze względu na to, że czerwone swędzące plamy na twarzy pojawiają się w wyniku działania niektórych czynników zewnętrznych, należy ich unikać, np. jeśli problem stanowią czerwone plamy na twarzy po alkoholu, należy zrezygnować z jego spożywania. Dodatkowo zaleca się ograniczyć ostre jedzenie, gorące kąpiele, czas ekspozycji na promienie słoneczne i stres. Należy też zrezygnować z kosmetyków, które zawierają alkohol, silne detergenty, substancje zapachowe i inne składniki drażniące. Alergicy, u których widoczne są czerwone plamy na twarzy od uczulenia, muszą zidentyfikować, jaki alergen wywołuje taką reakcję, aby skutecznie go unikać.
Skąd się biorą czerwone zmiany na twarzy? Mogą być spowodowane czynnikami chorobowymi, stresem, przegrzaniem oraz źle dobranymi kosmetykami. W niektórych przypadkach konieczne może być rozpoczęcie leczenia, natomiast we wszystkich sytuacjach trzeba zadbać o komfort skóry poprzez starannie dobraną pielęgnację.
