Jak skutecznie leczyć bakteryjne zapalenie pochwy? To powinnaś wiedzieć!
11.03.2020Bakterie beztlenowe i tlenowe - sprawcy zakażenia
Błona śluzowa pochwy jest skolonizowana przez liczną mikroflorę, którą tworzą bakterie beztlenowe i tlenowe, mykoplazmy urogenitalne oraz grzyby. Prawidłowa flora bakteryjna pochwy (o pH 4-4,7) pełni funkcję ochronną - zabezpiecza przed rozwojem infekcji. Ponieważ jednak dolny odcinek narządów płciowych, a więc srom, pochwa i szyjka macicy - jest narażony na działanie wielu szkodliwych czynników, może pod ich wpływem tracić swoje zdolności obronne, umożliwiając rozwój różnego rodzaju zakażeń.
Niedostateczna higiena osobista obojga partnerów, stosowanie antybiotyków oraz zbyt częste używanie preparatów o właściwościach antyseptycznych łatwo stwarza warunki idealne do rozwoju bakteryjnego zakażenia pochwy. Infekcje intymne pojawiają się albo w wyniku przenoszenia chorobotwórczych drobnoustrojów drogą płciową, albo zwiększonego rozwoju bakterii endogennych, czyli tych, które tworzą naturalne, zdrowe środowisko błony śluzowej pochwy.
Infekcje bakteryjne wywołują bakterie beztlenowe (BV - bacterial vaginosis) lub tlenowe (AV - aerobic vaginitis). W obu przypadkach dochodzi do zaburzenia równowagi ekosystemu pochwy. Bakterie tlenowe i bakterie beztlenowe w pochwie rozwijają się kosztem pałeczek kwasu mlekowego (Lactobacillus spp.), co przekłada się na podniesienie poziomu pH, zmniejszenie stężenia mleczanów i zwiększenie stężenia cytokin pozapalnych w wydzielinie.
U części kobiet bakteryjne zakażenie pochwy może przebiegać bezobjawowo. U pozostałych, w zależności od rodzaju zakażenia, wiąże się z uciążliwymi objawami.
Dolegliwości wywołane przez bakterie beztlenowe:
- obfite, szarobiałe upławy,
- nieprzyjemny zapach z pochwy (rybi),
- pH większe lub równe 4,5.
Dolegliwości wywołane przez bakterie tlenowe:
- skąpe lub obfite, lepkie, ropne upławy o żółtym zabarwieniu,
- nieprzyjemny zapach z pochwy (gnilny),
- pH powyżej 6,
- zaczerwienienie, obrzęk,
- możliwe drobne nadżerki,
- bolesność śluzówek, pieczenie, świąd, dyskomfort podczas stosunku (dyspareunia).
Antybiotykoterapia i irygacja pochwy - skuteczne leczenie
Infekcje intymne o podłożu bakteryjnym są w pełni wyleczalne, choć zdarza się, że dochodzi do nawrotów. Dlatego też leczenie bakteryjnego zakażenia pochwy (wywołanej przez bakterie beztlenowe lub tlenowe) powinno składać się nie tylko z odpowiedniej antybiotykoterapii, lecz także ze sposobów wspomagających odtworzenie naturalnej mikroflory pochwy.
Bakteryjne zapalenie pochwy leczy się objawowo i przyczynowo. Do terapii włączane są środki o działaniu łagodzącym i przeciwbólowym, preparaty odbudowujące mikroflorę bakteryjną oraz antybiotyki. Antybiotykoterapia polega na stosowaniu kremów, żelów czy maści aplikowanych bezpośrednio na skórę, globulek dopochwowych bądź tabletek doustnych.
Schemat antybiotykoterapii przy zakażeniu bakteryjnym pochwy:
- Klindamycyna 2% w kremie, stosowanie 5g dziennie przez 7 dni.
- Metronidazol - 2 g doustnie jednorazowo bądź 500 mg doustnie 2x dziennie przez 7 dni.
- Meklocyklina 35 mg dziennie, dopochwowo przez 6 dni.
- Nifuratel 0,5 g i nystatyna 200 000 j.m. - jedna globulka dopochwowo 1x dziennie przez 7 dni.
Dobrym sposobem na złagodzenie objawów zakażenia i przyspieszenie leczenia jest irygacja pochwy. Płukanie pochwy 1-2 razy dziennie przez 3-7 dni pomaga pokonać ból, pieczenie i swędzenie pochwy, zmniejszyć obrzęk i zaczerwienienie, usunąć upławy i nieprzyjemny zapach z pochwy. Poza tym płyny do irygacji mają szerokie spektrum działania - znieczulają, zabijają bakterie i pomagają odtworzyć naturalną mikroflorę. To prosty zabieg higieniczny, który można przeprowadzić samodzielnie w domu, przy użyciu różnych preparatów. Dobre rezultaty przynosi irygacja pochwy kwasem mlekowym, zawierającym dobroczynne pałeczki kwasu mlekowego. Dużą skuteczność wykazuje też płukanie pochwy chlorowodorkiem benzydaminy, który stabilizuje błony komórkowe, działa antyseptycznie i znieczula miejscowo. Benzydamina to niesteroidowy lek przeciwzapalny z grupy OTC (dostępny bez recepty).
Wspieranie leczenia infekcji intymnych irygacją pochwy pozwala obniżyc poziom chorobotwórczych bakterii beztlenowych i tlenowych, a także przywrócić prawidłowe pH. Trzeba także pamiętać, że irygacja pochwy, która polega na miejscowej aplikacji substancji czynnych, jest znacznie efektywniejsza i bezpieczniejsza od innych form farmakoterapii. Umożliwia szybsze uzyskanie efektów terapeutycznych, a dzięki temu, że omija przewód pokarmowy, nie wywołuje ogólnoustrojowych ani żołądkowo-jelitowych działań niepożądanych.
W leczeniu bakteryjnego zakażenia pochwy najważniejsze jest, aby antybiotykoterapię stosować do końca, zgodnie z zaleceniami lekarza. Odstawienie leku zaraz po ustąpieniu objawów bardzo często prowadzi do nawrotu choroby. Podobnie dzieje się, kiedy leczenie nie obejmuje środków, które pozwalają odbudować prawidłowy ekosystem w pochwie. Nie wystarczy ograniczyć ilości bakterii beztlenowych czy tlenowych antybiotykami, konieczne jest także stosowanie preparatów zakwaszających oraz probiotyków, zawierających pałeczki kwasu mlekowego. Kluczowa jest także odpowiednia higiena, na którą najlepszym sposobem jest irygacja pochwy.