Jak ułatwić sobie odkrztuszanie?

Kaszel pojawia się w przebiegu wielu infekcji dróg oddechowych, w zależności od tego, jaki ma charakter, należy zastosować odpowiednie środki lecznicze. W przypadku kaszlu mokrego zwanego również produktywnym potrzebne są leki na odkrztuszanie, które rozrzedzą wydzielinę oraz ułatwią jej usunięcie z oskrzeli.

Kaszel mokry - co to jest?

Należy zacząć od tego, że kaszel to zupełnie naturalny odruch obronny organizmu, który w ten fizjologiczny sposób dokonuje samooczyszczenia dróg oddechowych z wydzieliny, patogenów i zanieczyszczeń. Tym samym nie każdy kaszel wymaga leczenia za wszelką cenę! Dotyczy to kaszlu mokrego, którego nie należy tłumić, co więcej należy pobudzać odruch kaszlowy, aby ułatwić i przyspieszyć usuwanie zalegającej flegmy. Kaszel mokry, czyli produktywny zwykle pojawia się w przebiegu infekcji dróg oddechowych (często jako następstwo kaszlu suchego) o podłożu bakteryjnym lub wirusowym, przy zapaleniu płuc, zapaleniu zatok i przeziębieniu, a także w przypadku przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, mukowiscydozy i alergii. W celu określenia przyczyny kaszlu mokrego pomocna jest obserwacja koloru i konsystencji wydzieliny, np. żółta lub zielona, gęsta, ropna plwocina będzie wskazywać na bakterię, a przezroczysta na wirus. Jeśli kaszlowi produktywnemu towarzyszą takie objawy jak duszności i krwioplucie, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, mogą to być oznaki zaostrzenia choroby, w tym obrzęku płuc.

Leki na kaszel mokry

Kaszel mokry jest męczący, choć z zupełnie innego powodu niż kaszel suchy. Przy kaszlu suchym najbardziej uciążliwe jest ciągłe uczucie drapania w gardle, uporczywość odruchu kaszlowego oraz napadowy charakter objawów. Kaszel mokry charakteryzuje się zaś potrzebą odkrztuszania plwociny, a gdy wydzielina jest gęsta i jest jej dużo, próby jej odkrztuszania powodują ból w klatce piersiowej, ponadto mogą przyczyniać się do duszności i osłabienia. Hamowanie odruchu kaszlowego w przebiegu kaszlu mokrego nie jest właściwym postępowaniem, co więcej zalecane jest jego pobudzanie. Konieczne jest rozrzedzanie flegmy, aby ułatwić jej odkrztuszanie (zaleganie gęstego śluzu w drogach oddechowych może prowadzić do powikłań). W tym celu stosuje się leki mukolityczne (mukolityki), które upłynniają wydzielinę i zmniejszają jej lepkość (są to leki w postaci syropów lub tabletek m.in. z acetylocysteiną, karbocysteiną, ambroksolem, bromoheksyną lub wyciągiem z liści bluszczu).

Wśród leków mukolitycznych wyróżnia się leki sekretolityczne (wykrztuśne), które zwiększają objętość flegmy i zmniejszają jej lepkość oraz leki mukokinetyczne, które przyspieszają transport plwociny. W aptece warto zwrócić uwagę na takie produkty lecznicze jak: Flegamina (bromoheksyna), ACC Optima (acetylocysteina), Flavamed (ambroksol), Prospan (bluszcz), Mucosolvan (ambroksol), Flegamax (karbocysteina). Stosując syrop na kaszel, należy pamiętać o tym, że nie wolno go przyjmować na noc, właściwie ostatnia dawka powinna zostać przyjęta około godziny 17! Dodatkowo w celu poprawy efektywności kaszlu szczególnie w przypadku dzieci zaleca się oklepywać plecy (najlepiej rano i po około 20 minutach po przyjęciu dawki leku wykrztuśnego). Plecy należy oklepywać dłonią złożoną w łódkę, chory powinien być w pozycji siedzącej. Ruchy oklepujące należy wykonywać od dołu pleców w górę. Zaleca się, aby taki zabieg trwał około kilku minut.

Domowe sposoby na mokry kaszel

Leki ułatwiające pozbycie się wydzieliny dostępne w aptekach, takie jak np. syrop na kaszel, to niejedyna metoda rekomendowana przy kaszlu mokrym. U wielu osób skutecznym sposobem są ziołowe preparaty. Najlepsze rezultaty daje domowy syrop z cebuli, który działa wykrztuśnie i antybakteryjnie (pokrojoną cebulę trzeba zasypać cukrem lub zalać miodem i odczekać do pojawienia się soku). Będzie on prawdziwym wsparciem, o ile smak i zapach nie staną na przeszkodzie. W celu lepszego przepływu wydzieliny można także stosować ziołowe napary (lipa, tymianek, podbiał, dziewanna, rumianek), a także napary z kurkumy i imbiru oraz letnią wodę z miodem i cytryną. Dobre efekty dają również inhalacje z użyciem olejków eterycznych, które mają korzystny wpływ na rozrzedzenie wydzieliny, jak również rozszerzają drogi oddechowe.

Takie działanie wykazuje m.in.: olejek eukaliptusowy, geraniowy, sosnowy, rozmarynowy. Ponadto można wykonywać inhalacje roztworem soli fizjologicznej najlepiej z pomocą nebulizatora. Należy pamiętać, że po inhalacji warto również oklepać plecy. Jedną z podstaw walki z każdą infekcją jest także prawidłowe nawodnienie organizmu – częsta podaż płynów pomaga rozrzedzić wydzielinę. Podobnie zadziała ciepło, które zapewnią okłady z użyciem termoforu lub maści rozgrzewające. Dodatkowo nie zaszkodzi zadbać o odpowiednie nawilżenie powietrza w mieszkaniu, co zwiększy komfort oddychania.

Przy kaszlu produktywnym zaleca się sięgnąć po preparat ułatwiający odkrztuszanie. Może to być domowy syrop z cebuli lub produkt leczniczy o działaniu mukolitycznym. Osoby zmagające się z mokrym kaszlem muszą pamiętać, że pozbycie się zalegającej flegmy jest konieczne, w innym przypadku może dojść do poważnych powikłań zdrowotnych, w tym nadkażeń bakteryjnych.

Autor: Ewa Krulicka, i-Apteka.pl