Jak wspomóc pracę wątroby? – najlepsze preparaty

Wątroba to niezwykle zapracowany organ, który pełni ważną funkcję m.in. w procesach metabolizowania, detoksykacji i filtracji. Niestety niezdrowy styl życia – zła dieta, nadużywanie leków oraz spożywanie alkoholu – negatywnie wpływa na jej działanie. Aby utrzymać wątrobę w zdrowiu, należy przede wszystkim wyeliminować złe nawyki. Ponadto trzeba też wspomagać ją, stosując leki i suplementy na wątrobę, m.in. z fosfolipidami i ziołami. 

Spis treści:

• Rola wątroby w organizmie
• Objawy problemów z wątrobą
• Jak wspierać pracę wątroby na co dzień?
• Zioła na regenerację wątroby
• Najlepsze preparaty na wspomaganie wątroby
• Jak dbać o wątrobę na wakacjach? 

Rola wątroby w organizmie 

Czy wątroba jest najważniejszym organem? Nie jest może najważniejsza, ale z pewnością mieści się w ścisłej czołówce. Trzeba to jasno powiedzieć, bez zdrowej wątroby organizm może popaść w ruinę. Do zadań wątroby należy m.in. uczestnictwo w metabolizmie węglowodanów, tłuszczów i białek, a także w wytwarzaniu żółci, która jest potrzebna do trawienia tłuszczów. Co więcej, w wątrobie magazynowane jest żelazo, niektóre witaminy (m.in. A, B12, D), a także glikogen. Organ ten odpowiada za procesy detoksykacji, usuwa toksyny, filtruje krew, wytwarza białka potrzebne do krzepnięcia krwi, reguluje poziom cholesterolu i poziom niektórych hormonów. Pełni też funkcje immunologiczne. 

Ze względu na to, jaką rolę odgrywa wątroba, jest ona niemal stale narażona na uszkodzenia. Tym, co jej najbardziej szkodzi, jest alkohol, papierosy, leki (szczególnie nadużywane), niezdrowa dieta oraz różne substancje toksyczne. Nie można też zapominać, że do niszczenia komórek wątroby dochodzi wskutek zakażeń wirusowych, np. wirusowego zapalenia wątroby typu B. Uszkodzenia hepatocytów mogą doprowadzić do tak poważnych stanów jak stłuszczenie wątroby lub marskość wątroby. 

Objawy problemów z wątrobą 

Zwykle ból jest jednym z pierwszych objawów tego, że dzieje się coś złego, jednak chora wątroba nie boli. Niestety przez to wiele schorzeń takich jak np. zapalenie lub stłuszczenie wątroby rozpoznawane są bardzo późno. Warto więc wiedzieć, jakie dolegliwości mogą wskazywać na zaburzenie czynności wątroby, aby móc jak najszybciej rozpocząć działania mające na celu wsparcie tego organu. 

Zaniepokoić powinno nagłe osłabienie organizmu, pogorszenie nastroju, szybkie męczenie się, zwiększona podatność na infekcje, niestrawność, ból po prawej stronie brzucha, niskie ciśnienie krwi, zaburzenia procesu krzepnięcia krwi. Wymienione dolegliwości nie są nazbyt specyficzne, mogą wynikać z zaburzeń pracy innych narządów i układów, ale przy ich występowaniu warto przebadać wątrobę. Można wymienić także objawy charakterystyczne dla chorej wątroby, jednak zwykle pojawiają się one, gdy narząd ten jest już w bardzo złym stanie, mowa tu m.in. o żółtaczce. 

Jak wspierać pracę wątroby na co dzień? 

Wątroba „bombardowana” jest różnymi czynnikami, które jej szkodzą, na szczęście hepatocyty wykazują zdolności regeneracyjne, co oznacza, że narząd może się odbudować. Jednakże regeneracja wątroby nie przebiega w ciągu jednej nocy, może trwać nawet kilka miesięcy, poza tym nie w każdym przypadku jest możliwa, np. zmiany przy marskości wątroby są nieodwracalne. 

Mimo regeneracyjnych właściwości hepatocytów bardzo ważne jest to, aby dbać o wątrobę. Jej prawidłowe działanie jest dla nas ogromnie ważne, dlatego trzeba wiedzieć, jak wspomóc pracę wątroby, a nade wszystko trzeba tę wiedzę wprowadzać w życie! Od czego należy zacząć? 

Zdrowa dieta na wątrobę 

Największymi błędami popełnianymi przez większość osób w stosunku do wątroby są grzeszki żywieniowe. Za tłusto, za słono, za słodko, za ciężko, za dużo – to główne przyczyny tego, że wątroba słabnie i nie pracuje tak efektywnie, jak trzeba. W kwestii diety jest zatem najwięcej do poprawienia. Należy zacząć od odchudzenia posiłków, ograniczenia lub wyeliminowania ciężkostrawnych i smażonych dań, produktów bogatych w tłuszcze nasycone (głównie odzwierzęce) oraz cukier rafinowany. 

Jak wspomóc pracę wątroby za pomocą diety? Dieta na wątrobę powinna być lekkostrawna, pełna warzyw, owoców (warto je przemycać pod postacią zielonych koktajli), pełnoziarnistych produktów zbożowych, w której powinno się również znaleźć chude mięso, ryby, chudy nabiał, zdrowe tłuszcze roślinne. Należy zrezygnować z dań gotowych, fast foodów, wędlin, kiełbas, słonych przekąsek. Pożądanym skutkiem wprowadzenia lżejszej, zbilansowanej diety jest spadek masy ciała, co jest bardzo korzystne dla wątroby. 

Oprócz tego, co jemy, ważne jest to, jak jemy. Zaleca się jeść częściej, ale w mniejszych porcjach (5-6 posiłków dziennie co 2-3 godziny) – należy unikać przejadania się. Posiłki powinno się spożywać powoli, spokojnie przeżuwając małe kęsy. Wskazanymi technikami obróbki cieplnej są: gotowanie w wodzie i na parze, duszenie i pieczenie. Jedzone dania nie powinny być zbyt gorące lub zbyt zimne. Należy zachować umiar w kwestii solenia i doprawiania ostrymi przyprawami. Na koniec trzeba też dodać, że bardzo ważne dla wątroby jest prawidłowe nawodnienie organizmu – zaleca się wypijać przynajmniej 2 litry płynów dziennie. 

Regularna aktywność fizyczna 

Choć można pomyśleć, że aktywność fizyczna nie ma za dużo wspólnego z wątrobą, w rzeczywistości jest ona bardzo ważna. Odpowiednia dawka codziennego ruchu pomaga zmniejszyć i utrzymać prawidłową masę ciała. Nadwaga i otyłość to czynniki ryzyka wielu schorzeń wątroby takich jak np. stłuszczenie wątroby. Aktywność fizyczna w połączeniu ze zdrową i zbilansowaną dietą pomaga je wyeliminować. 

Unikanie alkoholu i toksyn 

Niektóre osoby nadal uważają, że tylko nadużywanie alkoholu ma negatywny wpływ na wątrobę. Nie jest to prawda, każda ilość alkoholu jest szkodliwa! Nie można też wskazać, który alkohol jest lepszy, a który gorszy dla wątroby – żaden jej nie służy. Oczywiście najlepszym rozwiązaniem byłaby całkowita abstynencja. Jeśli jednak ktoś nie chce zupełnie rezygnować z alkoholu, powinien bardzo ograniczyć jego spożycie! 

Alkohol to nie jest jedyna substancja o toksycznym wpływie na wątrobę. Do tej grupy zalicza się również papierosy. Rzucenie palenia jest więc w interesie osób, którym zależy na tym, aby wątroba była zdrowa i prawidłowo funkcjonowała. Należy również wskazać na wysoką szkodliwość leków – wszystkich leków, nie tylko preparatów o działaniu hepatotoksycznym. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że lekarstwa dostępne bez recepty także mogą uszkadzać wątrobę, przykładem jest popularny lek przeciwbólowy – paracetamol. 

I to właśnie stosowanie leków bez konsultacji ze specjalistą jest największym problemem, wielu z nas nie zwraca uwagi na potencjalne interakcje i działania niepożądane. Dodatkowo niektórzy błędnie zakładają, że zastosowanie większej dawki pozwoli uzyskać szybszy efekt, niestety może to jedynie zaszkodzić. Dla dobra wątroby należy więc unikać przyjmowania wysokich dawek leków i stosowania ich przez długi czas. Oczywiście w sytuacjach, gdy jest to konieczne, lekarz zleci preparaty wspomagające wątrobę, a także będzie monitorował jej stan. 

Zioła na regenerację wątroby 

Jeśli eliminowanie zgubnych nawyków żywieniowych okazało się trudne i zajmuje więcej czasu, niż powinno, warto pomyśleć o innych sposobach na to, jak wspomóc pracę wątroby? Najlepiej poradzić się lekarza, wcześniej poddając się badaniom (np. wykonując próby wątrobowe). Można jednak wymienić tu kilka uniwersalnych składników, które mają dobroczynny i przede wszystkim udowodniony wpływ na wątrobę. Najlepsze zioła na wątrobę to: 

Ostropest plamisty 

Gdy chodzi o naturalne środki na wątrobę, to ostropest plamisty jest bezsprzecznie numerem 1! Stanowi on skarbnicę cennych substancji, mamy tu sterole, aminy biogenne, białka, witaminę E, kwercetynę, a przede wszystkim sylimarynę, czyli kompleks flawolignanów – sylibininy, sylidioniny, sylichrystyny i sylibiny. Stosowanie ostropestu plamistego pomaga chronić komórki wątroby – sylimaryna wykazuje właściwości cytoprotekcyjne, a także reguluje trawienie, wspiera produkcję żółci i wydzielanie soku żołądkowego oraz wspomaga detoksykację. 

Ostropest plamisty działa spazmolitycznie (rozkurczowo) oraz antyoksydacyjnie. Suplementowanie ostropestu bardzo korzystnie wpływa na wątrobę, przyczynia się do uszczelniania błon hepatocytów, dzięki czemu trudniej jest toksynom wnikać do wnętrza komórek. Sylimaryna powoduje też, że regeneracja wątroby przebiega sprawniej. Ponadto zmniejsza syntezę cholesterolu w wątrobie oraz przyczynia się do hamowania produkcji zapalnych prostaglandyn. 

Czarna rzodkiew 

Czarna rzodkiew działa żółciopędnie i żółciotwórczo, a także rozkurczowo. Leki na wątrobę z wyciągiem z czarnej rzodkwi są szczególnie polecane w przypadku występowania dolegliwości trawiennych związanych z dysfunkcjami wątroby. 

Karczoch 

Wprawdzie karczoch nie jest w Polsce zbyt popularnym warzywem, jednak już preparaty zawierające wyciąg z karczocha są bardzo chętnie stosowane. Karczoch to podobnie jak ostropest plamisty świetny sposób na to, jak wspomóc pracę wątroby. Znajdująca się w jego wnętrzu cynaryna stymuluje wydzielanie żółci, co poprawia trawienie tłuszczów. Ponadto wspiera ona funkcje regeneracyjne hepatocytów. Działa ochronnie na wątrobę, co więcej, reguluje stężenie glukozy i cholesterolu we krwi. Karczoch jest także źródłem licznych substancji o działaniu antyoksydacyjnym. 

Mniszek lekarski 

Jeśli wymieniamy naturalne środki na wątrobę, nie można zapomnieć o mniszku lekarskim. Podobnie jak wcześniej wymieniane zioła na wątrobę stanowi on dla niej ogromne wsparcie. Mniszek lekarski wykazuje działanie detoksykujące i przeciwzapalne, tonizujące, żółciotwórcze i żółciopędne. Dodatkowo skutecznie chroni miąższ wątroby. Wspiera również proces regulowania poziomu cholesterolu w organizmie. 

Najlepsze preparaty na wspomaganie wątroby 

Jakie preparaty wspomagające wątrobę warto stosować? Zaleca się wybierać produkty (tabletki, syropy, krople lub herbatki) zawierające wymienione wyżej zioła na wątrobę – karczoch, mniszek lekarski i ostropest plamisty, a także kurkumę, pokrzywę zwyczajną, dziurawiec zwyczajny, babkę płesznik. 

Szczególnie polecane są leki na wątrobę zawierające ostropest plamisty, np. Sylimarol. Oprócz ziół dla zdrowia wątroby można stosować fosfolipidy, które są elementem budulcowym hepatocytów, a także wykazują działanie regeneracyjne i ochronne. Wskazany jest również asparaginian ornityny, który wspomaga procesy detoksykacji oraz cholina, która potrzebna jest do produkcji fosfolipidów. 

Jak dbać o wątrobę na wakacjach? 

Okres wakacji to trudny czas dla wątroby. Podczas urlopu mniej zwraca się uwagę na zdrową dietę, chętniej sięga się po różnego rodzaju przekąski, które niekoniecznie są dobre dla naszego organizmu. Jak dbać o wątrobę na wakacjach, aby nie doprowadzić jej na skraj wydolności? Prawdę mówiąc, wystarczy trochę rozsądku i powściągliwości: 

Wybór odpowiednich napojów i jedzenia 

Kluczowa jest umiejętność zachowania równowagi między utrzymywaniem zdrowej diety, a korzystaniem z uroków wakacyjnych smakołyków. Raz na jakiś czas można sobie pofolgować, zjeść gofra, hamburgera lub wypić zimne piwo, ważne, by nie stało się to codziennym wakacyjnym rytuałem. Na co dzień należy jednak wybierać zdrowsze warianty – warzywa gotowane na parze lub surówki, świeże owoce oraz wodę… dużo wody! 

Suplementy diety na wakacjach 

Dobrym pomysłem podczas wakacji są suplementy na wątrobę. Będą one szczególnie pomocne, gdy dieta na wątrobę nie zostanie utrzymana i po ciężkim posiłku pojawią się problemy trawienne, np. odbijanie, uczucie ciężkości, nudności, wzdęcia, ból brzucha. Ponownie warto tu wspomnieć, że szczególnie polecane są naturalne środki na wątrobę. Dodatkowo można suplementować takie składniki jak witaminy z grupy B, magnez, żelazo, cynk, kwas foliowy, glutation i cholina. Wszystkie one pomogą zadbać o prawidłowe funkcjonowanie wątroby. 

Odpoczynek i unikanie stresu 

Życie w biegu, praca, obowiązki domowe to źródła stresu, który negatywnie wpływa na wątrobę. W organizmie, który narażony jest na przewlekłe zmęczenie i silny stres, dochodzi do powstawania dużych ilości wolnych rodników, które uszkadzają komórki wątroby. Podczas urlopu należy więc „wrzucić na luz”, zadbać o odpoczynek i pozwolić sobie na relaks. 

Chcesz czuć się zdrowo i lekko, zadbaj o swoją wątrobę! Jak to zrobić? Wprowadź do swojej codziennej diety kilka zmian, m.in. zmniejsz objętość posiłków oraz ogranicz ilość spożywanych tłuszczów nasyconych i cukrów prostych. Dieta na wątrobę to jednak nie wszystko, czasem potrzebne są również leki i suplementy na wątrobę, które wspomagają jej prawidłowe funkcjonowanie i chronią ją przed działaniem szkodliwym czynników!

Autor wpisu: mgr farm. Katarzyna Borowiec, i-Apteka.pl Farmaceutka z niemałym już doświadczeniem. Zainteresowania: zdrowie, uroda, naturalne metody leczenia, opieka farmaceutyczna.