Jak wyciągnąć kleszcza? - kilka sposobów

Sezon na kleszcze w pełni! Wakacje rozpoczęte, a wraz z nimi wycieczki i beztroski wypoczynek na łonie natury. Niestety z roku na rok kleszczy jest coraz więcej, a wraz z ich namnażaniem się zwiększa ryzyko, że zaatakuje i Ciebie! Kleszcz, choć maleńki atakuje podstępnie. Wybiera najlepsze do żerowania miejsce, a wkłucie, choć głębokie jest całkowicie bezbolesne. Jak wyciągnąć kleszcza, jakie przyrządy do wyciągania kleszczy używać i gdzie zwrócić się o ewentualną pomoc?

Gdzie, kiedy i dlaczego kleszcze atakują ludzi

Kleszcze to maleńkie pajęczaki żywiące się krwią osoby lub zwierzęcia, na którym żerują. Kleszcz do ataku zostaje zachęcony zapachem potencjalnego żywiciela – zapachem potu, ciepłotą ciała, oddechem. Choć nierzadko są tak maleńkie, że ledwo je widać, potrafią być bardzo groźne dla zdrowia żywiciela, ponieważ są nosicielami wielu patogenów – bakterii i wirusów.

Kleszcza wbrew panującej opinii nie spotkamy tylko w lesie. Są wszędzie – w lasach, parkach, nad wodą, na przydomowych trawnikach, na wsi, na przedmieściach i w centrum miasta! Pajęczaki wędrują po ciele w poszukiwaniu najlepszego miejsca na długo przed wkłuciem, więc możemy przynieść kleszcza także na odzieży i butach, a ten wówczas może wybrać sobie ofiarę wśród innych domowników... Kleszcz może też przejść na człowieka ze zwierzęcia – kleszcze mogą wędrować po kotach, psach i... myszach, więc nawet krzątanie się po piwnicy może być ryzykowne!

Kleszcze najbardziej lubią porę wilgotną i ciepła, dlatego największe ryzyko spotkania z kleszczem to poranek i przyjemny letni wieczór. Kiedyś mówiło się o tym, że miesiące wakacyjne obfitują w wylęg kleszczy, obecnie nie ma to już znaczenia, ponieważ zimy są ciepłe, a kleszcze atakują cały rok.

Jak wyciągnąć kleszcza?

Jak wyciągnąć kleszcza? Najlepiej sprawnie i szybko! Jednak fakt, że kleszcz wbija się w ciało bezboleśnie, stwarza ryzyko, że od ukąszenia po zauważenie kleszcza na ciele, może minąć nawet kilka dni. Niestety im dłużej kleszcz zasiedla nasze ciało, tym większe ryzyko wystąpienia choroby odkleszczowej.

Jak wyjąć kleszcza, by zrobić to sprawnie i bez ryzyka zmiażdżenia pajęczaka? Najlepiej użyć specjalnych przyrządów, jak np. kleszczołapek, haczyków, które możemy zakupić w aptece. Kleszcza nie wolno niczym smarować – z wyjątkiem specjalnych preparatów o działaniu zamrażającym. W internecie krążą informacje o traktowaniu kleszcza olejem, masłem lub innym tłuszczem, który miałby ułatwić wyciągnięcie kleszcza. Jest to działanie niewłaściwe i groźne.

Jak wyjąć kleszcza przy pomocy pęsety lub kleszczołapek? Należy chwycić go jak najbliżej skóry
i wyciągnąć mocnym, zdecydowanym ruchem. Pajęczaka niezależnie od rozmiarów nie wolno szarpać, wykręcać, naciskać. Należy uważać by kleszcz pod wpływem drażnienia nie zwrócił treści pokarmowej, ponieważ wówczas zachodzi większe ryzyko zakażenia nosiciela. Należy także postępować ściśle według zasad, tak by nie pozostawić w ciele części kleszcza.

Jeśli nie umiesz lub boisz się wyciągnąć kleszcza samodzielnie, zgłoś się do lekarza, choć w obecnej sytuacji związanej z Covid-19 wizyta w przychodni lub na SOR może być utrudniona. Po wyjęciu miejsce wkłucia musi zostać zdezynfekowane. Należy także obserwować reakcję organizmu po ugryzieniu i zwrócić uwagę czy w miejscu ugryzienia nie powstał rumień lub obrzęk.

Jak wyjąć resztki kleszcza

Przy wyciąganiu kleszcza najważniejsza jest precyzja i zdecydowanie, jednak bywa, że mocno zakotwiczony pajęczak zostanie uszkodzony – rozerwany podczas wyciągania, wówczas istnieje ryzyko pozostawienia w ciele jego fragmentu. Pozostawienie w ciele maleńkiej części aparatu gębowego według specjalistów nie zwiększa ryzyka zakażenia, natomiast część pajęczaka z gruczołem ślinowym może być ryzykowane.

Jak wyjąć resztki kleszcza z rany? Pozostałe fragmenty kleszcza należy usunąć pęsetą z wąskim końcem, ewentualnie użyć do tego celu sterylnej igły – takiej jak używa się do iniekcji (do nabycia w aptece). W szczególnych przypadkach, kiedy w ciele pozostaje duża część kleszcza, wskazana jest pomoc chirurgiczna, choć są to przypadki bardzo rzadkie.

Przyrządy do wyciągania kleszczy

Jak wyciągnąć kleszcza bez pęsety? Nie można tego robić używając paznokci i wyciskając kleszcza ze skóry. Stwarza to poważne ryzyko, że kleszcz zwróci treść pokarmową przed wyciągnięciem go z ciała i zainfekuje ofiarę bakteriami – kleszcz może być nosicielem krętek Borrelia wywołujących tzw. chorobę z Lyme.

Im szybciej wyciągniemy kleszcza, tym lepiej! Pierwsze 24h są kluczowe, po tym czasie ryzyko zakażenia boreliozą znacznie wzrasta. W zależności od tego, czy w ciało wkuł się dorosły osobnik, czy nimfa, proces ten może być wolniejszy lub szybszy – u nimf krętki wędrują do gruczołów ślinowych przez ok.16h.

Jak wyjąć kleszcza? Najlepiej przy użyciu specjalnie przeznaczonych do tego calu przyrządów. Do usunięcia kleszcza może posłużyć: Sanity Kleszcz Out przyrząd do usuwania kleszczy, Kleszcz Expert Preparat do usuwania kleszczy, Kick The Tick Expert zestaw do bezpiecznego usuwania kleszczy, Apteo Care Zestaw do bezpiecznego usuwania kleszczy, TRIX Przyrząd do usuwania kleszczy, Tick Twister haczyk do usuwania kleszczy.

Preparaty do usuwania kleszczy mają za zadanie zamrożenie kleszcza. Zabieg ten wycofuje aparat gębowy kleszcza z ciała żywiciela, co znacząco zmniejsza ryzyko zarażenia chorobami odkleszczowymi. Zamrożonego kleszcza usuwa się łatwiej i zmniejsza się tym samym ryzyko pozostawienia fragmentu pasożyta w ciele nosiciela.

Czy wszystkie kleszcze są zakażone bakteriami Borrelia?

Na szczęście nie wszystkie kleszcze są zakażone bakterią Borrelia, natomiast nie tylko te bakterie są dla nas groźne. Kleszcze są nosicielami różnych bakterii i wirusów, a niektóre z drobnoustrojów mogą być dużo groźniejsze dla ludzkiego zdrowia niż krętki Borrelia.

Najgroźniejszą chorobą wywoływaną przez kleszcze jest kleszczowe zapalenie mózgu. Jest to choroba wirusowa (wirus KZM) atakująca centralny układ nerwowy. Leczenie przyczynowe kleszczowego zapalenia mózgu jest niemożliwe, nie ma lekarstwa, które zabija wirus w sytuacji zakażenia. Możliwe jest jedynie łagodzenie objawów – terapia bólu i łagodzenie gorączki.

Szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu

Jedną z metod profilaktyki przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu są szczepienia rekomendowane przez Ministerstwo Zdrowia. Szczepienie nie jest jednorazowe, a zabieg należy powtarzać co trzy lata. Skuteczność szczepień przeciw odkleszczowemu zapaleniu mózgu u ludzi regularnie szczepionych sięga aż 99%.

Szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu zaleca się szczególnie: leśnikom i osobom pracującym w lesie, wojskowym, strażakom i straży granicznej, rolnikom, sportowcom – zwłaszcza biegaczom oraz grzybiarzom. Przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu mogą się szczepić wszyscy dorośli oraz dzieci, które ukończyły pierwszy rok życia.

Autor: tech.farm. Anna Bawer