Kleszczowe Zapalenie Mózgu - co warto o nim wiedzieć?

Kleszczowe zapalenie mózgu to bardzo poważna choroba, które może prowadzić do wystąpienia trwałych powikłań, a nawet zgonu. Najczęściej do zakażenia dochodzi w wyniku ukąszenia kleszcza i przedostania się do organizmu człowieka wirusa z rodzaju flawiwirusów. Skuteczną ochronę przed zakażeniem możesz uzyskać, dzięki szczepionce na kleszczowe zapalenie mózgu. Jakie są objawy tej choroby i czy możliwe jest skuteczne leczenie?

Kleszczowe zapalenie mózgu — jak można się zarazić?

Wzmożona aktywność kleszczy w Polsce powoduje, że z roku na rok wzrasta liczba zakażeń chorobami przenoszonymi przez te pajęczaki. Kleszcze potrafią przetrwać w bardzo niekorzystnych warunkach. Jeśli pojedynczy osobnik zarazi się wirusem kleszczowego zapalenia mózgu, to może być on obecny we wszystkich stadiach jego życia. Do zarażenia człowieka wirusem KZM dochodzi na skutek wstrzyknięcia wirusa wraz ze śliną kleszcza. W rzadkich przypadkach choroba może być wywołana spożyciem niepasteryzowanego mleka zakażonego zwierzęcia.

Długi okres inkubacji wirusa, który wynosi od 2 do 28 dni, powoduje, że większość osób nie wiąże złego samopoczucia z ugryzieniem przez kleszcza. Niektóre osoby mogą w ogóle nie zauważyć, że zostały ukąszone przez pajęczaka, co znacząco wydłuża czas potrzebny na postawienie trafnej diagnozy. Aby uniknąć przykrej niespodzianki, należy monitorować organizm przez co najmniej 3-4 tygodnie po każdym ugryzieniu przez kleszcza.

Szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu — dlaczego warto?

Kleszczowe zapalenie mózgu wywołuje niespecyficzne objawy. W wyniku zakażenia może pojawić się gorączka, dreszcze, bóle mięśni i kończyn oraz złe samopoczucie. Objawy te mogą ustąpić samoistnie, jednak niekiedy dochodzi do dalszej ekspansji wirusa, który atakuje mózg i rdzeń kręgowy.

Jedyną skuteczną formą ochrony przed kleszczowym zapaleniem mózgu jest szczepionka. Na szczepienie mogą zapisać się osoby dorosłe oraz dzieci, które ukończyły 1 rok życia. Przed szczepieniem niezbędna jest kwalifikacja lekarza internisty. Podstawowe szczepienie przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu składa się z:

• 3 dawek przyjmowanych zgodnie ze schematem szczepień: pierwszą podaje się w wybranym terminie, drugą w odstępie od 14 dni do 3 miesięcy od pierwszej dawki, a trzecią należy przyjąć po 5 lub 9 do 12 miesięcy od drugiej dawki.
• Dawek przypominających: pierwszą podaje się po 3 latach, a kolejne co 3-5 lat.

Schemat szczepień jest uzależniony od rodzaju stosowanego preparatu i powinien być każdorazowo uzgodniony z lekarzem.

Czy da się wyleczyć kleszczowe zapalenie mózgu?

Rokowania u większości chorych na kleszczowe zapalenie mózgu są dobre. Jednak gdy dojdzie do groźnych powikłań, powrót do pełni zdrowia może wymagać wielomiesięcznej rehabilitacji. Warto mieć na uwadze, że śmiertelność w Europie nie przekracza 2%. Zagrożenie życia najczęściej pojawia się u osób, które w wyniku choroby doznały porażenia kończyn lub wystąpiły u nich zaburzenia oddychania. Obecnie nie ma skutecznych leków na odkleszczowe zapalenie mózgu. Gdy objawy ulegają nasileniu, zaleca się stosowanie leków przeciwbólowych i zmniejszających obrzęk mózgu oraz uzupełnianie niedoborów wodno-elektrolitowych.

Skuteczność szczepionki przeciw KZM jest bardzo wysoka i wynosi 96–100%. Taka forma ochrony jest zalecana osobom, które są wyjątkowo narażone na ukąszenie kleszcza. Jednak szczepienie warto wykonać również wtedy, gdy po prostu chcesz czuć się bezpiecznie, przebywając na świeżym powietrzu.