Osteoporoza - objawy i profilaktyka. Jakie leki na osteoporozę?

Lekarze alarmują – osteoporoza to realne zagrożenie dla naszych kości! Choroba ta, co ważne, występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Choć jej rozwój jest silnie powiązany ze zmianami zachodzącymi w wyniku procesu starzenia się układu szkieletowego, istnieją także czynniki zwiększające ryzyko jej wystąpienia. Czy w aptekach dostępne są skuteczne leki na osteoporozę? Czy profilaktycznie stosowane preparaty wapnia pozwolą uniknąć złamań kości w podeszłym wieku?

Osteoporoza – cichy złodziej kości

Osteoporoza to choroba szkieletu, której cechą charakterystyczną jest ubytek masy kostnej i osłabienie struktury przestrzennej kości prowadzące do zwiększenia ryzyka złamań. Schorzenie to występuje u obojga płci, choć zdecydowanie częściej u kobiet. Większość przypadków osteoporozy stanowi tzw. osteoporoza pierwotna. Jako jej główną przyczynę wskazuje się starzenie układu szkieletowego, może się ona zacząć rozwijać już po 50. roku życia, przy czym czynnikiem dodatkowym decydującym o wyższej zachorowalności na osteoporozę u kobiet jest menopauza (spadek poziomu estrogenów wpływa na utratę masy kostnej oraz zmniejszenie gęstości tkanki kostnej). Na przyspieszenie procesu starzenia się tkanki kostnej wpływ mają również następujące czynniki – uwarunkowania genetyczne, nadmierne spożycie alkoholu, palenie papierosów, nadmierne spożycie sodu, niedobór witaminy D (unikanie ekspozycji na słońce), zbyt mała ilość wapnia w diecie, brak ruchu. Innym rodzajem osteoporozy jest osteoporoza wtórna, pojawia się ona jako konsekwencja np. zaburzeń hormonalnych (np. nadczynność tarczycy, cukrzyca) oraz długotrwałego przyjmowania leków (np. glikokortykosteroidy, preparaty zmniejszające krzepliwość krwi).

Osteoporoza: objawy

Warto wiedzieć, że osteoporoza początkowo rozwija się bezobjawowo, powodując stopniowe osłabianie kości. Choć zmiany obejmują wszystkie kości, to najbardziej narażone na uszkodzenia i złamania są kręgi (szczególnie odcinka piersiowo-lędźwiowego), szyjka kości udowej, żebra, obwodowa część kości promieniowej (nadgarstek). Osoby, u których doszło do złamań przedniej krawędzi kręgu, mogą odczuwać ból i dyskomfort, cierpią z powodu ograniczeń ruchu oraz stopniowej deformacji postawy. Plecy ulegają wyraźnemu zaokrągleniu (tzw. garb wdowi), zauważalne jest obniżenie wzrostu, nienaturalny nacisk na klatkę piersiową i jamę brzuszną prowadzi w konsekwencji m.in. do zaburzeń funkcji trawiennej, zapalenia płuc, dolegliwości zatorowo-zakrzepowych. Gdy osteoporoza jest już mocno rozwinięta, złamania mogą następować nie tylko w wyniku upadków, ale także podczas wykonywania codziennych czynności lub bez wyraźnej przyczyny (tzw. złamania samoistne). Występowaniem poważnych komplikacji obciążone są szczególnie złamania górnego odcinka kości udowej, u wielu osób dochodzi np. do powikłań sercowo-naczyniowych oraz oddechowych, które w licznych przypadkach kończą się śmiercią pacjenta.

Leki na osteoporozę

W przypadku osteoporozy konieczne jest szybkie działanie, osoby starsze (zwłaszcza kobiety w okresie menopauzalnym oraz osoby, które odczuwają niepokojące objawy np. przewlekły ból pleców lub zaobserwowały obniżenie wzrostu), powinny skontaktować się ze specjalistą w celu przeprowadzenia odpowiednich badań w kierunku rozpoznania osteoporozy. Diagnoza stawiana jest w oparciu o wywiad lekarski, analizę czynników rozwoju choroby, wyniki badań (m.in. densytometria kości, badania radiologiczne, morfologia). Leczenie powinno odbywać się pod stałą kontrolą lekarza. Podstawą kuracji są odpowiednio dobrane leki na osteoporozę. Terapia farmakologiczna powinna być spersonalizowana (dopasowana do wieku, płci, stanu zdrowia), od tego bowiem zależy jej skuteczność. W leczeniu osteoporozy stosuje się zwykle bisfosfoniany, raloksyfen, denozumab, ranelinian strontu, kalcytoninę łososiową, teryparatyd, hormonalną terapię zastępczą. Uzupełnieniem kuracji farmakologicznej są działania profilaktyczne mające na celu ograniczenie ryzyka złamań oraz stosowanie suplementów i leków na osteoporozę dostępnych bez recepty (m.in. preparaty wapnia np. CalciNeff, Ostercal 1250D, Calperos 1000, Dolomit Vis 0,5g).

Suplementy na osteoporozę i inne działania profilaktyczne

O zdrowie kości należy zadbać już za młodu – dobrze zbilansowana dieta, regularna aktywność fizyczna, unikanie używek to dobry początek profilaktyki osteoporozy. Z wiekiem zaleca się ponadto zwracać większą uwagę na suplementację i eliminowanie czynników ryzyka osteoporozy. Kluczowe w walce z osteoporozą jest dostarczanie pokarmu dla kości, czyli wapnia oraz witaminy D i K (wspomagają mineralizację tkanki kostnej), a także witaminy C (niezbędnej do syntezy kolagenu) oraz magnezu i fosforu (zapobiegają utracie masy kostnej). Przy zwiększonym zapotrzebowaniu na te składniki sama dieta oraz ekspozycja na promienie słoneczne mogą nie być wystarczające. Na szczęście w aptekach dostępne są bez recepty leki na osteoporozę, jak również suplementy na osteoporozę. Specjaliści zalecają włączyć do codziennej diety przede wszystkim preparaty wapnia lub preparaty złożone stanowiące kompozycję składników wspierających utrzymanie prawidłowej gęstości mineralnej kości (np. 4Flex, Solevitum Osteo Max, Biowap Osteo D3 + K2, Osteofarm).

W przypadku osteoporozy popularne powiedzenie „lepiej zapobiegać niż leczyć” jest szczególnie ważne. O kości należy zacząć dbać na długo przed osiągnięciem wieku, gdy w tkance kostnej powstają ubytki. Suplementy na osteoporozę, zwłaszcza preparaty wapnia, są polecane do uzupełniania codziennej diety w składniki wspomagające utrzymanie kości w dobrym stanie, w przypadku niedoborów niektórych z tych substancji pomocne będą leki na osteoporozę m.in. z wapniem lub witaminą D.