Pękająca skóra na dłoniach – przyczyny i sposoby leczenia
19.02.2025Pękająca skóra na dłoniach nie jest jedynie defektem estetycznym, to także problem zdrowotny! Może powodować ból i dyskomfort. Zwykle suchość i szorstkość skóry nasila się w okresie zimowym, gdy ręce są narażone np. na trudne czynniki pogodowe. Jednakże u niektórych osób pękanie skóry na dłoniach jest objawem poważniejszych schorzeń. W jaki sposób poprawić kondycję skóry?
Spis treści:
- Dlaczego skóra na dłoniach pęka?
- Najczęstsze objawy towarzyszące pękającej skórze
- Skuteczne metody leczenia pękającej skóry
- Suplementacja wspierająca zdrowie skóry
- Domowe sposoby na pękającą skórę
Dlaczego skóra na dłoniach pęka?
Pękanie skóry na dłoniach jest dość powszechną przypadłością. Choć zwykło się uważać, że stanowi ona głównie defekt estetyczny, to tak naprawdę może ona świadczyć o tym, że organizm zmaga się z kłopotami zdrowotnymi lub niedoborami pokarmowymi. Należy pamiętać, że skóra na dłoniach przesusza się i pęka z wielu powodów, problem ten może dotykać każdego, ale u niektórych osób skłonność do pękania naskórka na dłoniach jest większa (decydują o tym uwarunkowania genetyczne). Jakie są najczęstsze przyczyny pękającej skóry na dłoniach?
Czynniki zewnętrzne uszkadzające skórę
Dlaczego pęka skóra na dłoniach? Dochodzi do tego, gdy jest nadmiernie przesuszona, a jej bariera hydrolipidowa zaburzona. Zazwyczaj najbardziej szkodzą jej czynniki zewnętrzne, na kontakt z którymi jest narażona w różnych sytuacjach. Od razu trzeba tu podkreślić, że na stan dłoni najgorzej wpływają warunki pogodowe, tym samym u wielu osób pękająca skóra na dłoniach zimą staje się sezonową przypadłością.
Do szkodliwych czynników atmosferycznych można zaliczyć niskie temperatury, mróz, wiatr, śnieg, a także zmienne warunki klimatyczne i wahania temperatur, przyczyniają się one do zwiększonej utraty wilgoci z naskórka. Pękająca skóra na wewnętrznej stronie dłoni może być efektem oddziaływania zbyt niskiej wilgotności powietrza zarówno na dworze, jak i w pomieszczeniach (jesienią i zimą w mieszkaniu powietrze jest przegrzane i przesuszone z powodu ogrzewania).
Jako przyczyny pękającej skóry na dłoniach wymienia się też ekspozycję na różne substancje zawarte w środkach czystości oraz kosmetykach. Niektóre składniki silnie wysuszają oraz niszczą barierę hydrolipidową naskórka. Pękająca skóra na kostkach dłoni to częsty objaw u osób, które często mają kontakt z wodą i detergentami. Nie chodzi tylko o środki do sprzątania i prania, ale i o mydło i środki odkażające, które działają wysuszająco. Szkodliwe może być częste mycie rąk, zwłaszcza w zbyt zimnej lub zbyt gorącej wodzie.
Sucha pękająca skóra na palcach dłoni może być wynikiem kontaktu z farbami, cementem i klejami, a nawet z kurzem. Należy też wspomnieć o tym, że skóra może być przesuszona i podrażniona, gdy jest niewłaściwie pielęgnowana i chroniona. Dłonie podobnie jak skóra reszty ciała potrzebuje nawilżenia, natłuszczenia i odżywienia, jeśli tego nie otrzyma, będzie bardziej podatna na uszkodzenia i pękanie.
Niedobory witamin i minerałów
Osoby, które nie dbają o swoją dietę, mogą szybko zauważyć, że kondycja i wygląd skóry się pogarsza. Zwykle pierwszą oznaką jest wtedy pękająca skóra na dłoniach i stopach. Niedobór jakich składników może się przyczynić do takich problemów skórnych? Trzeba tu wskazać na brak witamin A, C i E oraz witamin z grupy B, a także cynku oraz kwasów Omega-3 i Omega-6. Nie tylko niedobór składników odżywczych może być kluczowy. Skóra szybciej się przesusza, gdy organizm jest niedostatecznie nawodniony.
Choroby powodujące pękanie skóry
Pękająca skóra na dłoniach może być oznaką różnych chorób – nie tylko schorzeń dermatologicznych, ale i schorzeń ogólnoustrojowych. Zaliczyć można do nich atopowe zapalenie skóry (AZS), kontaktowe zapalenie skóry, łuszczycę, egzemę, grzybicę, a także alergie, cukrzycę, choroby nerek i niedoczynność tarczycy. Kolejnym powodem, dlaczego pęka skóra na dłoniach, jest osłabienie odporności organizmu.
Czerwona pękająca skóra na dłoniach jest jednym z typowych objawów atopowego zapalenia skóry. AZS jest przewlekłą chorobą zapalną skóry o podłożu alergicznym, która rozwija się u osób z predyspozycjami genetycznymi. Do zaostrzenia objawów AZS na dłoniach dochodzi wskutek działania takich czynników jak np. suche powietrze, częste mycie rąk, kontakt z detergentami oraz składnikami drażniącymi (barwnikami, substancjami zapachowymi i konserwantami) oraz w wyniku przegrzania rąk.
Najczęstsze objawy towarzyszące pękającej skórze
Jak wygląda popękana skóra dłoni, każdy widzi! Takie ręce nie prezentują się dobrze, co negatywnie wpływa na samopoczucie i samoocenę. To jednak nie wszystko, niestety pękająca skóra na kostkach dłoni powoduje ból i pieczenie, które nasilają się np. w kontakcie ze zbyt ciepłą wodą. Dyskomfort ten sprawia, że wykonywanie wielu czynności jest utrudnione.
Rodzaje uszkodzeń naskórka
Charakterystycznym rodzajem uszkodzeń naskórka na dłoniach są pęknięcia, czyli ubytki linijne w naskórku, a czasem także w skórze właściwej. Najczęściej są one zlokalizowane na kostkach dłoni, czyli w miejscach, gdzie skóra najintensywniej pracuje. Często widoczna jest także pękająca skóra na opuszkach palców dłoni i przy paznokciach.
Dolegliwości towarzyszące
Niezależnie od czego pęka skóra na dłoniach, objawy widoczne na rękach są zazwyczaj podobne. Naskórek jest suchy i szorstki, pojawiają się czerwone plamy, wykwity i pęknięcia. Skóra się łuszczy, piecze i swędzi, boli i jest wrażliwa na dotyk. W niektórych przypadkach na dłoniach można zauważyć drobne krostki, grudki i pęcherzyki wypełnione płynem. W miejscu pęknięć powstają krwawiące ranki. Pękająca skóra na dłoniach do krwi stwarza ryzyko infekcji. Należy też dodać, że uciążliwy świąd prowokuje drapanie, które dodatkowo pogarsza stan skóry.
Kiedy udać się do dermatologa?
Pękanie skóry na dłoniach może się zdarzyć wszystkim. Wystarczy małe zaniedbanie, aby pojawiły się na rękach nieprzyjemne objawy. O ile takie przesuszenie, łuszczenie i pękanie naskórka pojawia się raz na jakiś czas, np. w okresie przedświątecznym, gdy jest więcej sprzątania lub zimą, gdy zapomnimy założyć rękawiczek, to nie powinniśmy się martwić. Trzeba bardziej zadbać o pielęgnację i regenerację skóry. Jeśli problem pojawia się regularnie, trudno określić jego przyczynę lub znacząco się nasila, trzeba skonsultować się z dermatologiem, aby dowiedzieć się, co oznacza pękająca skóra na dłoniach.
Skuteczne metody leczenia pękającej skóry
Co na pękającą skórę na dłoniach będzie najlepsze? W większości przypadków wystarczające są preparaty dostępne w aptekach bez recepty. Bardziej wyspecjalizowane środki są konieczne, gdy dojdzie do zakażenia. Leczenia wymagają także sytuacje, gdy pękanie skóry na dłoniach jest związane ze stanami chorobowymi, np. alergią lub grzybicą – o tym, co należy wówczas stosować, powinien zdecydować lekarz.
Maści i kremy regenerujące
Jakie preparaty warto stosować, gdy sucha pękająca skóra na dłoniach powoduje ból i pieczenie? W maściach należy szukać alantoiny i dekspantenolu. Alantoina zmniejsza podrażnienia skóry oraz regeneruje zniszczone dłonie. Działa łagodząco oraz pomaga zwiększyć poziom nawilżenia skóry. Natomiast dekspantenol wspiera proces gojenia naskórka. Doskonale sprawdzi się również maść na pękającą skórę dłoni z olejem konopnym, lanoliną lub olejem lnianym.
Preparaty z witaminą A i E
Jednym z najlepszych środków do stosowania na popękaną skórę dłoni jest maść z witaminą A. Zapewnia ona działanie pielęgnujące, nawilżające, natłuszczające i regenerujące, a także zwiększa elastyczność skóry. Dodatkowo pomaga chronić skórę przed czynnikami zewnętrznymi, poprawia bowiem strukturę warstwy rogowej i wzmacnia funkcje obronne skóry. Witamina A działa złuszczająco, gdyż reguluje procesy keratynizacji naskórka. W aptekach można też kupić maść z witaminą A i E. Dzięki witaminie E taki preparat zmniejsza wysuszenie skóry i ogranicza stan zapalny. Ponadto witamina E jest silnym antyoksydantem.
Opatrunki i plastry ochronne
Nieco inaczej należy postępować, gdy problemem jest pękająca skóra na dłoniach do krwi. Przy przerwanej ciągłości skóry trzeba uważać na infekcję, dlatego dłonie należy utrzymywać w czystości, odpowiednio je chronić i aplikować preparaty na rany, które przyspieszają proces gojenia. Zaleca się również zabezpieczać rany opatrunkami lub plastrami, aby uniknąć ich zabrudzenia.
Suplementacja wspierająca zdrowie skóry
O skórę należy zawsze dbać kompleksowo. Gdy pojawia się pękająca skóra na palcach dłoni, najważniejsza jest oczywiście pielęgnacja, choć warto ją wzbogacić o dobrze dobraną dietę i suplementację. Należy pamiętać, że przede wszystkim trzeba dostarczać witamin i składników mineralnych wraz z jedzeniem, jeśli jednak codzienna dieta nie jest odpowiednio zbilansowana, warto w aptece kupić specjalne suplementy diety.
Witaminy niezbędne dla skóry
Wiemy, że ważną kwestią jest pękająca skóra na dłoniach a brak witamin, dlatego w pierwszej kolejności należy zadbać o podaż następujących składników. Warto zacząć od witaminy A, która wspiera wzrost i proces regeneracji komórek skóry. Można ją znaleźć m.in. w produktach mlecznych, rybach i wątróbce. Potrzebna jest także witamina E. Jest ona silnym antyoksydantem, a także wykazuje działanie regeneracyjne. Jej źródłem są oleje roślinne, orzechy i nasiona.
Witamina C oprócz tego, że działa antyoksydacyjnie, to również uczestniczy w produkcji kolagenu, czyli białka odpowiadającego za elastyczność i jędrność skóry. Witaminę C najprościej dostarczać, jedząc świeże owoce i warzywa. Witaminy z grupy B są ważne dla utrzymania dobrego stanu skóry, szczególnie istotna jest witamina B7 (biotyna) oraz witamina B5 (kwas pantotenowy). Niedobór kwasu pantotenowego objawia się m.in. suchą, szorstką i pękającą skórą na dłoniach. Witaminy z grupy B można znaleźć w mięsie, jajkach, warzywach liściastych, produktach zbożowych. Aby zapobiegać nadmiernej suchości skóry, potrzebna jest też witamina D.
Minerały wzmacniające barierę ochronną
Dla zdrowia skóry kluczowy jest cynk. Wspiera on regenerację skóry oraz proces gojenia się ran. Jeśli nie dostarczamy go w odpowiedniej ilości, jest większe ryzyko, że skóra na dłoniach będzie pękać. Gdzie szukać cynku? W dużych ilościach zawierają go rośliny strączkowe, mięso, pestki dyni oraz owoce morza. Dodatkowo w diecie muszą się znaleźć produkty bogate w żelazo, np. czerwone mięso, podroby, kiszona kapusta, szpinak. Żelazo jest potrzebne do produkcji kolagenu, ponadto składnik ten poprawia dotlenienie skóry.
Kwasy Omega i ich rola
Dla skóry istotne są kwasy Omega-3 i Omega-6. Są one potrzebne dla utrzymania optymalnego poziomu nawilżenia skóry. Pomagają także zmniejszać stany zapalne. Zestaw kwasów Omega dostarczą nam tłuste ryby morskie, oleje roślinne, różne orzechy i nasiona.
Domowe sposoby na pękającą skórę
Oprócz pielęgnacji i suplementacji jako dobry sposób na pękającą skórę dłoni należy wskazać unikanie czynników powodujących przesuszanie i pękanie skóry. Trzeba zwłaszcza dbać o ochronę dłoni – zakładać rękawice ochronne podczas sprzątania i zmywania, pracy w ogrodzie lub podczas remontu oraz ciepłe rękawiczki, gdy na dworze jest zimno. Ponadto należy zrezygnować z silnie drażniących i wysuszających kosmetyków, a także po każdym myciu rąk zaleca się stosować krem do rąk. Ważnym wsparciem dla skóry dłoni są także domowe zabiegi. Co na pękającą skórę na dłoniach?
Naturalne okłady i kompresy
Domowa pielęgnacja powinna obejmować łagodząco-nawilżające kompresy aloesowe. Dodatkowo aloes działa chłodząco, dzięki czemu koi uciążliwy świąd i pieczenie. Okłady z kleiku z siemienia lnianego zmniejszą podrażnienia i zmiękczą naskórek. Działanie łagodzące i przeciwzapalne zapewnią ponadto kompresy z namoczonych w wodzie płatków owsianych.
Maseczki regenerujące
Najlepszą domową maseczką o działaniu regenerującym i odżywczym jest prosta mieszanka na bazie żółtka. Do jednego żółtka należy dodać po jednej łyżce miodu, oleju kokosowego i jogurtu. Po nałożeniu maski zaleca się założyć foliowe rękawiczki i dodatkowo owinąć je ciepłym ręcznikiem. W ten sposób składniki pielęgnacyjne lepiej zadziałają.
Olejowanie dłoni
Naturalne oleje to produkty, które doskonale pielęgnuję skórę dłoni. Zapewniają jej nawilżenie, natłuszczenie i odżywienie. Działają regenerująco i zmiękczająco, wzmacniają barierę hydrolipidową oraz poprawiają elastyczność skóry. Do olejowania dłoni można stosować np. olej kokosowy, oliwę z oliwek, olej jojoba, olej arganowy oraz masło Shea.
Jak olejować dłonie? Zabieg należy zacząć od porządnego peelingu, który usunie martwy naskórek, wygładzi skórę i pobudzi w niej krążenie, to wszystko sprawi, że substancje pielęgnacyjne łatwiej wnikną i zabieg będzie efektywniejszy. Złuszczanie można wykonać za pomocą gotowego peelingu lub peelingu przygotowanego z oleju i cukru lub fusów z kawy. Taką bazę można wzbogacić o kilka kropli soku z cytryny, odrobinę miodu lub szczyptę cynamonu.
Olejowanie dłoni jest niezwykle proste, wystarczy lekko podgrzać olej i wlać do miseczki, następnie włożyć dłonie do oleju i pozostawić na około 15 minut. Po upływie tego czasu trzeba wyjąć ręce z miseczki i jeszcze przez kilka minut masować dłonie. Następnie można zetrzeć resztki oleju ręcznikiem papierowym, można też założyć cienkie bawełniane rękawiczki i pozostawić olej na całą noc.
Od czego pęka skóra na dłoniach? Czynników, które mogą do tego prowadzić, jest wiele. Są to zarówno czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne, w tym choroby. Aby uniknąć suchości i szorstkości rąk, należy odpowiednio je pielęgnować i chronić. Dodatkowo trzeba dostarczać organizmowi składników, które pomagają utrzymać skórę w dobrej kondycji.
