Podejrzewasz u siebie otyłość brzuszną? Sprawdź, czy masz te objawy!

Na brzuchu zgromadziła Ci się spora ilość tkanki tłuszczowej? Uważaj, to może być otyłość brzuszna! Nadmierne spożycie kalorii i siedzący tryb życia to nie są jedyne przyczyny otyłości brzusznej, zalicza się do nich także liczne schorzenia. Co należy zrobić, aby pozbyć się nieestetycznej i groźnej dla zdrowia oponki?

Spis treści:

• Czym jest otyłość brzuszna i jak ją rozpoznać?
• Jakie są przyczyny otyłości brzusznej?
• Jak objawia się otyłość brzuszna?
• Jakie mogą być skutki otyłości brzusznej?
• Jak leczyć otyłość brzuszną?
• Jakie ćwiczenia warto stosować na otyłość brzuszną?

Czym jest otyłość brzuszna i jak ją rozpoznać?

Społeczeństwo „rośnie”... szkoda tylko, że wszerz. U wielu osób można zaobserwować nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha. Stan ten określa się jako otyłość brzuszna, która inaczej nazywana jest otyłością trzewną, centralną lub typu jabłko, częściej występuje u mężczyzn. Oczywiste jest, że taka oponka, czy też „mięsień piwny”, nie wygląda dobrze, niektórzy zapominają jednak, że tłuszcz gromadzi się nie tylko pod skórą, ale i obrasta narządy wewnętrzne (m.in. serce, wątrobę, trzustkę), co upośledza ich pracę. Otyłość brzuszną uważa się za najgorszy typ otyłości – nieleczona właściwie zawsze prowadzi do zespołu metabolicznego i rozwoju chorób kardiologicznych.

Jakie są przyczyny otyłości brzusznej?

Niestety w większości przypadków przyczyny otyłości brzusznej są skutkiem zaniedbań względem diety i stylu życia. Pierwszym grzechem jest nadmiar tłuszczów nasyconych i cukrów oraz żywność wysokoprzetworzona w diecie, nieregularne pory posiłków i używki. Drugim grzechem jest brak aktywności fizycznej i siedzący tryb życia. Należy również wspomnieć o tym, że otyłości sprzyja brak wystarczającej ilości snu, który powoduje obniżenie stężenia hormonu zmniejszającego apetyt. Warto też pochylić się nad kwestią „kawa a otyłość brzuszna”. Okazuje się bowiem, że nadmierne spożycie kawy uznawane jest za czynnik rozwoju otyłości trzewnej.

Otyłość brzuszna może być skutkiem różnych schorzeń. Wymienia się ją jako objaw m.in. niedoczynności tarczycy, zespołu Cushinga i zespołu policystycznych jajników. Ponadto może do niej prowadzić przyjmowanie takich leków jak np. niektóre antydepresanty i glikokortykosteroidy. Przyczyny otyłości brzusznej upatruje się też w zaburzeniach gospodarki hormonalnej, np. obwód talii często zwiększa się u kobiet po menopauzie. Obecnie coraz częściej obserwuje się też zależność między otyłością brzuszną a przewlekłym stresem, depresją, nerwicą, zaburzeniami lękowymi. Należy jeszcze wspomnieć o predyspozycjach genetycznych do otyłości.

Jak objawia się otyłość brzuszna?

Najprostszym sposobem, aby stwierdzić otyłość brzuszną, jest zmierzenie obwodu pasa. Otyłość brzuszna u mężczyzn rozpoznawana jest, gdy obwód pasa przekracza 94cm, a otyłość brzuszna u kobiet, gdy przekracza 88cm. Zwykle do stwierdzenia nadwagi lub otyłości oblicza się wskaźnik BMI, jednak w przypadku otyłości brzusznej korzysta się ze wskaźnika WHR (waist-hip ratio), czyli stosunku obwodu talii do obwodu bioder. U kobiet różnica powyżej 0,8 oznacza otyłość brzuszną, natomiast u mężczyzn – powyżej 1,0.

Jakie mogą być skutki otyłości brzusznej?

Otyłość brzuszna często związana jest z insulinoopornością, cukrzycą typu 2, miażdżycą, nadciśnieniem, chorobami układu sercowo-naczyniowego, zaburzeniami gospodarki cholesterolowej. Zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów, m.in. raka trzustki. Sprzyja powstawaniu zakrzepów, powoduje bóle zwyrodnieniowe kręgosłupa i prowadzi do wad postawy. Dodatkowo otyłości brzusznej może towarzyszyć przewlekły stan zapalny, który m.in. jest czynnikiem przyspieszającym starzenie się organizmu. Otyłość brzuszna u kobiet może skutkować zaburzeniami miesiączkowania, zmianami hormonalnymi, a tym samym problemem z zajściem lub utrzymaniem ciąży. Ponadto może sprzyjać rozwojowi kobiecych nowotworów, m.in. raka piersi, raka jajnika, raka endometrium.

Otyłość brzuszna u mężczyzn jest związana z takimi konsekwencjami jak m.in. obturacyjny bezdech senny oraz rozwój raka prostaty i raka jelita grubego. Dodatkowo zwiększa ryzyko chorób kardiologicznych, m.in. zawału. Pogarsza także jakość nasienia. Należy pamiętać, że coraz częściej otyłość brzuszna dotyka też dzieci i młodzieży. W ich przypadku następstwa tego stanu mogą obejmować m.in. problemy z oddychaniem, problemy ze stawami, podwyższone stężenia cholesterolu i ciśnienia krwi, które mogą w przyszłości przyczynić się do rozwoju chorób układu krążenia. Ponadto dzieci i młodzież w większym stopniu niż osoby dorosłe są narażone na kompleksy związane z otyłością, na obniżoną samooceną i depresję.

Jak leczyć otyłość brzuszną?

Otyłość brzuszna wymaga odpowiedniego działania. Ze względu na możliwość współwystępowania innych schorzeń i zaburzeń metabolicznych warto leczenie otyłości brzusznej rozpocząć od zrobienia kompleksowych badań oceniających stan zdrowia. Zaleca się wykonać m.in. morfologię krwi, badanie stężenia glukozy i insuliny, ogólne badanie moczu, oznaczenie poziomu homocysteiny, lipidogram, badania hormonalne (m.in. poziom TSH, poziom hormonów płciowych), próby wątrobowe, określenie aktywności amylazy trzustkowej.

Jest wiele sposobów na to, jak zlikwidować otyłość brzuszną, jednak proces ten jest trudny. Niestety tłuszcz z brzucha „schodzi” powoli, więc początkowy brak efektów może działać zniechęcająco. Najlepszą radą dla osób z otyłością brzuszną jest konsultacja z lekarzem oraz dietetykiem (ewentualnie psychodietetykiem) i pomoc trenera personalnego. W przypadku zaawansowanej otyłości opieka specjalistów jest niezbędna! Najpopularniejszą formą leczenia jest terapia zachowawcza, czyli po prostu przestrzeganie diety, uprawianie regularnej aktywności fizycznej, dbanie o odpoczynek i higienę snu.

Celem diety odchudzającej jest uzyskanie deficytu kalorycznego i zmiana nawyków żywieniowych. Rewolucję należy zacząć od znacznego ograniczenia lub rezygnacji z produktów o wysokiej zawartości kalorii, tłuszczów nasyconych, cukru i soli. W tej grupie znajduje się m.in.: białe pieczywo, płatki śniadaniowe, wyroby cukiernicze, słodycze, owoce kandyzowane, owoce z puszki, warzywa konserwowane, dania smażone, słone przekąski, ketchup, majonez, gotowe sosy, sery topione, sery pleśniowe, tłusty twaróg, mleko pełnotłuste, dania gotowe, fast foody, tłuste mięsa i wędliny, konserwy mięsne, napoje gazowane, alkohol.

Bazę diety powinna tworzyć zdrowa żywność pełna białka, błonnika, witamin i minerałów. Produktami zalecanymi są wszystkie warzywa świeże i gotowane, płatki owsiane, pieczywo razowe, kasze (głównie jaglana, gryczana, pęczak), pełnoziarnisty makaron i ryż, chudy twaróg, jogurty, maślanka, kefir, chuda wędlina, drób i ryby. Warto wprowadzić do diety produkty prozdrowotne jak np. oleje roślinne tłoczone na zimno, które są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych o działaniu przeciwzapalnym.

Walkę z oponką warto wspierać ziołoterapią, szczególnie polecane są takie przyprawy i zioła na otyłość brzuszną jak pieprz cayenne, imbir, kurkuma, cynamon, kminek, kardamon, żeń-szeń, oregano, kozieradka. Należy też dbać o prawidłowe nawodnienie organizmu, wskazane jest picie wody oraz zielonej herbaty. Po konsultacji z lekarzem jako dodatkową pomoc można stosować tabletki na odchudzanie. Polecana jest też suplementacja witaminą D. Badania wskazują, że witamina D pomaga ograniczać otyłość brzuszną. Niestety nie u każdego możliwa jest terapia zachowawcza, co wtedy? Wówczas konieczne jest chirurgiczne leczenie otyłości brzusznej, czyli wykonanie operacji bariatrycznej (zmniejszenie żołądka).

Jakie ćwiczenia warto stosować na otyłość brzuszną?

Regularna aktywność fizyczna jest kluczowym elementem odchudzania. Niestety masa ciała i duży obwód talii mogą stanowić utrudnienie podczas wykonywania ćwiczeń, które dodatkowo mogą obciążać stawy. Najlepszym rozwiązaniem jest korzystanie z usług doświadczonego trenera, który dobierze trening dopasowany do możliwości. Zwykle najlepiej sprawdza się pływanie, aerobik wodny, nordic walking i jazda na rowerze. Jak zlikwidować otyłość brzuszną za pomocą ćwiczeń? Należy łączyć ćwiczenia wytrzymałościowe ze wzmacniającymi mięśnie, ponadto trzeba ćwiczyć minimum 3 razy w tygodniu przynajmniej po 40 minut i stopniowo wydłużać treningi oraz zwiększać ich częstotliwość.

Polecane ćwiczenia na otyłość brzuszną to np. deska, która wzmacnia mięśnie brzucha, ramion i pleców. Deska polega na odpowiednim podparciu ciała – na przedramionach i na palcach stóp, mocnym napięciu mięśni brzucha, „schowania pośladków” (nie należy ich unosić) i utrzymaniu pozycji jak najdłużej (początkowo kilkanaście sekund, później nawet kilka minut). W celu wzmocnienia mięśni skośnych brzucha zaleca się robić brzuszki ze skrętem tułowia, czyli z dotknięciem prawym łokciem lewego kolana i na odwrót. Na mięśnie proste brzucha dobry będzie tzw. V-up, czyli ćwiczenie, gdy w pozycji leżącej wykonuje się uniesienie tułowia, wyprostowanych rąk i nóg (ciało tworzy literę V) z utrzymaniem pozycji przez kilka sekund.

Niestety otyłość brzuszna jest najgorszym rodzajem otyłości, stanowi czynnik ryzyka całej masy schorzeń. Dodatkowo nie jest łatwo z nią walczyć, gdyż tłuszcz zlokalizowany na brzuchu jest „oporny” na dietę i ćwiczenia. Najlepszą formą walki z otyłością brzuszną jest jej zapobieganie. Zanim oponka się rozrośnie, zaleca się wyeliminować złe nawyki żywieniowe, wprowadzić do diety produkty prozdrowotne, a także regularnie ćwiczyć!

Autor wpisu: Ewa Krulicka, i-Apteka.pl Blogerka z wieloletnim doświadczeniem, z wykształcenia magister kulturoznawstwa. Redaktor bloga jestemmama.pl. Zainteresowania: zdrowie, uroda, naturalne metody leczenia.