Różowy to nie Twój kolor? Czyli wszystko o trądziku różowatym

Trądzik różowaty to przewlekła choroba zapalna skóry. Charakterystyczne dla niej napadowe zaczerwienienia skóry twarzy, rumienie, rozszerzone, popękane naczynka, grudki i krostki nie tylko szpecą, ale przede wszystkim powodują dyskomfort, pieczenie i uczucie swędzenia. Trądzik różowaty (acne rosacea) występuje u około 10% dorosłej populacji, sprawdź czy i Ty jesteś w grupie podwyższonego ryzyka.

Czynniki warunkujące powstawanie zmian wskazujących na trądzik różowaty

Nie ma zgody, co do dokładnych przyczyn powstawania trądziku różowatego. Mówi się najczęściej o uwarunkowaniach genetycznych oraz o czynnikach środowiskowych, które w znacznym stopniu odpowiedzialne są za jego rozwój. W grupie wysokiego ryzyka znajdują się osoby z I i II fototypem skóry. Schorzenie to przeważnie rozwija się między 30-40 rokiem życia, znacznie częściej u kobiet. Trądzik różowaty jest często konsekwencją złej pielęgnacji skóry wrażliwej, naczyniowej i skłonnej do zaczerwienień. Wśród czynników warunkujących powstawanie zmian wymienia ? zaburzenia naczynioruchowe w obrębie skóry, czyli podatność na czerwienienie się wywołane bodźcami emocjonalnymi i fizycznymi, niewłaściwą funkcję gruczołów łojowych, a także nieprawidłową pracę przewodu pokarmowego oraz zaburzenia wewnątrzwydzielnicze. Niektóre badania upatrują przyczyn trądziku różowatego w zakażeniu drożdżakami.

Pierwsze objawy i dolegliwości

W początkowych fazach objawy trądziku różowatego cechuje napadowość i przemijalność, dopiero z czasem ulegają one utrwaleniu, a dodatkowo pojawiają się pajączki, czyli teleangiektazje. Zmiany te występują w centralnej części twarzy ? nos, czoło, policzki. Ten etap choroby nazywamy okresem rumieniowym lub tzw. nerwicą naczynioruchową. Utrwalony rumień zwiastuje przejście choroby w drugą postać ? grudkowo-krostkową. Oprócz pajączków pokrywających twarz pojawiają się grudki i ropne krostki. U połowy pacjentów mogą wystąpić również dolegliwości oczne ? zapalenie spojówek i brzegów powiek oraz towarzyszące im łzawienie, pieczenie i światłowstręt. Najostrzejszą formą trądziku występującą jedynie u mężczyzn jest tzw. nos kalafiorowaty, czyli przerost tkanki łącznej w obrębie nosa.

Trądzik różowaty ma charakter przewlekły, u znacznej części pacjentów pozostaje w aktywnej formie przez wiele lat. U kobiet objawy zaostrzają się w okresie menopauzy, podczas ciąży czy miesiączki, co ma związek ze zmianami hormonalnymi w organizmie.

Krok pierwszy ? konsultacja dermatologiczna

Acne rosacea jest schorzeniem wymagającym konsultacji dermatologicznej. Zależnie od postaci i stanu zaawansowania trądziku lekarz może zalecić preparaty do użytku miejscowego z antybiotykami np. klindamycyną, erytromycyną czy tetracykliną lub inną substancją aktywną ? retinoidami np. izotretinoiną. W niektórych wypadkach, gdy leczenie miejscowe nie daje rezultatów stosuje się środki doustne. Terapia trądziku różowatego musi być zawsze prowadzona z zalecenia i pod kontrolą lekarza. Leczenie jest długotrwałe, wymaga zaangażowania i systematyczności.

Krok drugi ? eliminacja czynników pogarszających stan skóry z trądzikiem różowatym

Kluczowe w przypadku trądziku różowatego jest wczesne rozpoznanie, profilaktyka i właściwa pielęgnacja. Osoby z grupy ryzyka powinny ograniczyć ekspozycję skóry na działanie czynników atmosferycznych, tj. słońce, wiatr, mróz oraz wyeliminować czynniki nasilające objawy ? pikantne potrawy, alkohol, stres, intensywny wysiłek fizyczny czy też kosmetyki zawierające drażniące substancje np.: alkohol etylowy, glikol propylenowy, silne detergenty. Niewskazane są również peelingi mechaniczne, niektóre zabiegi kosmetyczne m.in. z użyciem kwasów.

Krok trzeci ?  specjalistyczna pielęgnacja

Więcej czasu i uwagi należy poświęcić samej pielęgnacji skóry. Apteki dysponują szeroką ofertą dermokosmetyków dla skóry naczyniowej. Filarem pielęgnacji każdej skóry jest oczyszczanie, należy zrezygnować z mydła, na rzecz delikatnych preparatów oczyszczających np. żelu La Roche Posay Lipikar, kremowej emulsji Eucerin UltraSENSITIVE czy kojącego fizjologicznego żelu Pharmaceris Puri-Rosalgin. Gdy cera źle znosi kontakt z wodą z kranu, można spróbować płynów micelarnych. Tutaj apteki stacjonarne i internetowe również oferują bogaty wybór np. Iwostin Rosacin, Bioderma Sensibio AR H2O. Wśród specjalistycznych kremów do skóry ze skłonnością do czerwienienia się wyróżnić można ? kojący krem przeciwrumieniowy i uszczelniający naczynka La Roche Posay Rosaliac oraz wzmacniający naczynia krwionośne krem do skóry ze skłonnością do rumienia Ruboril Isis-Pharma, oba zawierające filtry przeciwsłoneczne. Na noc najlepiej sprawdzą się kremy łagodzące o silnym działaniu kojącym, jak na przykład: SVR Rubialine czy La Roche Posay Toleriane lub Toleriane Ultra. Osoby ze skórą naczyniową powinny koniecznie zaopatrzyć się w wodę termalną, która błyskawicznie łagodzi pieczenie towarzyszące rumieniowi.

Warto pamiętać, że odpowiednie działania profilaktyczne i właściwa pielęgnacja mogą zapobiec rozwojowi utrwalonych zmian rumieniowych, zahamować postępujące zmiany pełnoobjawowego trądziku różowatego oraz zwiększyć efektywność antybiotykoterapii.

Autor: Ewa Krulicka