Skłonność do występowania siniaków na ciele - o czym może świadczyć?
14.07.2023Wielki siniak na kolanie po upadku nie jest niczym nadzwyczajnym. Uderzenie powoduje uszkodzenie naczyń krwionośnych, co skutkuje podskórnym wylewem krwi. Skóra w tym miejscu jest tkliwa i lekko opuchnięta, a przede wszystkim „mieni się” różnymi kolorami. Niestety u niektórych osób siniaki pojawiają się właściwie bez przyczyny. Skąd się bierze podatność na siniaki?
Spis treści:
- Czym tak naprawdę są siniaki?
- Jakie czynniki sprzyjają skłonności do powstawania siniaków?
- O jakich chorobach mogą świadczyć „samoistne siniaki”?
- Jak zapobiegać samoistnemu pojawianiu się siniaków?
Czym tak naprawdę są siniaki?
Siniak zwany również podbiegnięciem krwawym to podskórny wylew krwi. Pojawia się w wyniku uszkodzenia lub zmiażdżenia naczyń krwionośnych, np. podczas uderzenia lub innego urazu, wówczas krew wydostaje się z naczyń do skóry i tkanki podskórnej. Na skórze pojawia się wtedy czerwone przebarwienie, które z czasem zmienia swój kolor na fioletowo-niebiesko-siny, a później zielono-żółty. Ta feeria barw ma związek ze stopniowym rozkładem hemoglobiny. Oprócz objawów wizualnych, siniaki na ciele są opuchnięte i powodują tkliwość lub bolesność.
Najczęściej siniaki powstają w wyniku urazów, uderzenia, mocnego nacisku lub otarcia. Mimo że mogą wyglądać bardzo poważnie, nie stanowią zagrożenia, zwykle krew wchłania się w ciągu kilku dni i siniak samoistnie znika. Jeśli jest on naprawdę rozległy, może to potrwać trochę dłużej. Powstawanie siniaków po urazach jest normalne, nie powinno niepokoić. Inna sprawa to siniaki pojawiające się bez powodu, czyli bez upadku lub uderzenia! Może się zdarzyć, że siniaki na rękach powstają nawet po delikatnym ściśnięciu dłoni na powitanie! O czym to świadczy?
Przyczyną może być wrodzona, nadmierna kruchość naczyń krwionośnych. Czasem podatność na siniaki jest skutkiem ubocznym stosowanych leków bądź niedoborów niektórych składników takich jak np. witamina C lub witamina K. Niewykluczone, że przyczyną tego stanu są poważne choroby, dlatego należy się zgłosić do lekarza, aby się dowiedzieć, dlaczego siniaki pojawiają się z taką częstotliwością.
Choć siniaki z czasem same znikają, można przyspieszyć ten proces i przy okazji złagodzić dyskomfort. Warto zaraz po uderzeniu przyłożyć w miejsce urazu zimny kompres, ograniczy to obrzęk, a także wielkość siniaka. Ponadto zimno działa przeciwbólowo. Jeśli jednak siniak się już pojawił, należy stosować ciepłe kompresy, a także kremy i maści, które przyspieszą jego wchłanianie. Doskonale sprawdzi się tu preparat z heparyną, escyną, arniką górską lub witaminą K.
Jakie czynniki sprzyjają skłonności do powstawania siniaków?
Wyróżnia się kilka czynników, które przyczyniają się do tego, że siniaki na ciele mogą pojawiać się nawet w wyniku lekkiego ucisku. Jednym z głównych powodów są zaburzenia krzepnięcia krwi, czyli tzw. skazy krwotoczne (zaburzenia krzepnięcia mogą wynikać m.in. z niedoboru czynników krzepnięcia, nieprawidłowego funkcjonowania ścian naczyń krwionośnych lub płytek krwi) oraz małopłytkowość (wrodzona, a przede wszystkim nabyta).
Siniaki na ciele mogą być skutkiem ubocznym stosowania niektórych leków, np. kortykosteroidów (w leczeniu przeciwalergicznym lub przeciwzapalnym), leków przeciwdepresyjnych, leków rozrzedzających krew jak heparyna czy antagoniści witaminy K jak warfaryna (stosowane w leczeniu zakrzepicy), leków przeciwbólowych jak kwas acetylosalicylowy i ibuprofen. Skłonność do siniaków jest zwiększona także w przypadku, gdy kwas acetylosalicylowy (popularna aspiryna) jest stosowany w niskich dawkach w profilaktyce przeciwzawałowej u pacjentów kardiologicznych.
Czynnikiem sprzyjającym pojawianiu się siniaków są nierzadko niedobory niektórych składników jak witamina C, witamina K, witamina B3, witamina B12, kwas foliowy, miedź, żelazo. Te niedobory mogą wynikać z nieprawidłowej diety lub chorób, które wpływają na gorsze wchłanianie składników odżywczych. Warto jeszcze dodać, że u kobiet siniaki mogą samoistnie pojawiać się w trakcie okresu, gdyż wtedy naczynia krwionośne są osłabione, tym samym bardziej podatne na pękanie. Dodatkowo siniaki na rękach lub innych częściach ciała często występują u osób starszych lub u osób nadużywających alkoholu. Siniaki mogą też pojawiać się pod oczami, przy czym takie sińce u dorosłych to zwykle efekt nieprzespanej nocy. U dzieci natomiast mogą oznaczać anemię z niedoboru żelaza, alergię lub choroby pasożytnicze.
O jakich chorobach mogą świadczyć „samoistne siniaki”?
Siniaki mogą być objawem wielu chorób, m.in. chorób trzustki, wątroby i nerek. Samoistne siniaki mogą pojawiać się w przebiegu ostrego zapalenia trzustki. Charakterystyczne są wówczas siniaki w okolicy pępka (tzw. objaw Cullena). Skłonność do siniaków obserwuje się u chorych na przewlekłe choroby nerek oraz w przypadku niewydolności nerek. Do samoistnych siniaków dochodzi też przy przewlekłej niewydolności wątroby. Ponadto siniaki na nogach bardzo często można zaobserwować u osób, u których rozwijają się żylaki. Siniaki pojawiające się bez powodu spotyka się także u osób z chorobami nowotworowymi – głównie chłoniakiem lub białaczką, anemią (niedokrwistością), zespołem Cushinga lub cukrzycą.
Siniaki na nogach i obrzęki samoistnie pojawiać się mogą u osób z pierwotną marskością wątroby. Wiele chorób, w przebiegu których występują siniaki na ciele, ma podłoże genetyczne, np. choroba Gauchera, choroba Schönleina-Henocha, choroba von Willebranda, hemofilia, zespół Bernarda-Souliera, zespół Ehlersa-Danlosa, zespół Gardnera, zespół Marfana. Jeśli liczba siniaków oraz częstotliwość ich powstawania, zaczyna niepokoić, ponadto pojawiają się objawy towarzyszące, w tym wybroczyny, krwawienia ze skóry, błon śluzowych i dziąseł, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem i wykonać zlecone przez niego badania. Już kilka podstawowych testów może dać odpowiedź, skąd się biorą siniaki na nogach i innych częściach ciała. Jest to przede wszystkim morfologia z rozmazem, parametry układu krzepnięcia, ocena ilości płytek krwi, stężenie kreatyniny i enzymów wątrobowych. Dodatkowo zlecane są testy w kierunku konkretnych schorzeń.
Jak zapobiegać samoistnemu pojawianiu się siniaków?
Oprócz przestrzegania zaleceń lekarza oraz leczenia choroby pierwotnej warto dodatkowo wprowadzić kilka zmian w codziennym życiu, aby ograniczyć zwiększoną podatność na siniaki. Zaleca się głównie zmodyfikować swoją dietę w taki sposób, aby znalazły się w niej składniki istotne dla prawidłowego funkcjonowania naczyń krwionośnych. Niedobór witaminy C sprzyja pojawianiu się siniaków, dlatego w pierwszej kolejności trzeba zwiększyć podaż właśnie tej witaminy. Przede wszystkim dostarczą jej owoce i warzywa – cytrusy, truskawki, czarna porzeczka, czerwona papryka, jarmuż. Witamina C wzmacnia ścianki włosowatych naczyń krwionośnych, zwiększając ich szczelność i odporność na pękanie. Ponadto wspiera ona prawidłowy przebieg procesu gojenia.
Ważna jest również witamina K odpowiadająca za proces krzepnięcia krwi. Dużo jest jej w sałacie, szparagach, szpinaku, brokułach, jarmużu, kapuście, natce pietruszki. Należy też zadbać o to, aby w diecie znalazły się źródła witaminy B3, która pozytywnie wpływa na naczynia krwionośne, czyli mięso, ryby, rośliny strączkowe, produkty pełnoziarniste. Natomiast aronia, czarna porzeczka i kasza gryczana dostarczą rutyny, czyli flawonoidu, który działa przeciwwysiękowo oraz uszczelnia naczynia krwionośne. W razie potrzeby można również stosować odpowiednie suplementy diety. Polecane są także kosmetyki do ciała ze składnikami takimi jak arnika, ruszczyk, żywokost, kasztanowiec.
Siniaki pojawiające się po jakimś urazie nie są powodem do niepokoju, nie trzeba nic robić, same znikną, ewentualnie aplikacja preparatu z heparyną lub arniką przyspieszy ten proces. Natomiast siniaki pojawiające się bez powodu lub siniaki utrzymujące się przez bardzo długi okres są wskazaniem do wizyty u lekarza. Podatność na siniaki nie musi być związana z bardzo poważnymi schorzeniami, czasem wystarczy zmiana diety lub suplementacja!
