Uczucie ciężkich nóg - jak przynieść sobie ulgę?
29.11.2022Jest wiele czynników, które powodują uczucie ciężkich nóg. Czasem dyskomfort może pojawić się jako objaw poważniejszych schorzeń, w większości przypadków jest jednak efektem prowadzonego trybu życia, np. praca w pozycji stojącej lub siedzącej negatywnie wpływa na krążenie w kończynach dolnych, co skutkuje opuchlizną i wrażeniem ciężkich nóg. Jak temu zaradzić?
Z naszego artykułu dowiesz się m.in.:
- W jakich sytuacjach może pojawić się ciężkość nóg?
- Objawem jakich schorzeń może być uczucie ciężkich nóg?
- Jakie są sposoby na złagodzenie uczucia ciężkości nóg?
Kiedy najczęściej pojawia się uczucie ciężkich nóg?
Ciężkość nóg, opuchlizna kostek, uczucie mrowienia, napięcia i zmęczenia nóg, pajączki, czasem też ból i skurcze są związane z zaburzeniem prawidłowego krążenia w kończynach dolnych. Odpływ krwi z nóg jest sam w sobie trudny, wszak krew musi pokonać drogę do góry, czyli wbrew zasadom grawitacji. Aby transport krwi w żyłach przebiegał sprawnie, konieczna jest prawidłowa praca pompy mięśniowej (mięśni nóg) i zastawek żylnych. Jeśli któryś z tych elementów zaczyna szwankować, dochodzi do zastoju krwi w kończynach dolnych, czego manifestacją jest uczucie ciężkich nóg. Dzieje się tak głównie podczas długiego przebywania w jednej pozycji, np. podczas pracy w pozycji stojącej lub siedzącej. Negatywnie na przepływ krwi działa również zakładanie nogi na nogę.
Uczucie ciężkich nóg bardzo często występuje latem, gdy temperatura powietrza jest wysoka. W takich warunkach żyły ulegają rozszerzeniu, co powoduje zastój krwi i limfy. Z tego powodu w letnich miesiącach bardzo często nie tylko kobietom, ale i mężczyznom (choć częściej kobietom) towarzyszy ciężkość nóg oraz opuchlizna kostek i stóp. Jako czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia dyskomfortu spowodowanego ciężkością kończyn dolnych wymienia się m.in.: wypijanie zbyt małej ilości płynów (krew staje się zbyt gęsta), nadmiar soli i cukru w diecie, palenie papierosów, noszenie obcisłych spodni i za małych butów, noszenie butów na wysokim obcasie, nadwaga i otyłość, niska aktywność fizyczna, a także zaawansowana ciąża i przyjmowanie niektórych leków, w tym antykoncepcji hormonalnej.
Zwykle uczucie ciężkości nóg nasila się wieczorem po całym dniu spędzonym „na nogach”. Na szczęście solidny wypoczynek po dużym wysiłku lub męczących aktywnościach przynosi oczekiwaną ulgę. Najlepiej do snu przygotować sobie niewielkie podwyższenie na nogi, w ten sposób krew będzie miała ułatwioną drogę w kierunku serca.
O jakich schorzeniach może świadczyć uczucie ciężkich nóg?
Pojawiające się sporadycznie uczucie ciężkości nóg nie musi być powodem do niepokoju, np. po dniu spędzonym w podróży to całkiem normalne, że nogi są obolałe i ociężałe! Natomiast przewlekłe problemy zwykle są związane z poważniejszymi schorzeniami układu sercowo-naczyniowego, dlatego w sytuacji, gdy podejmowane środki łagodzące dyskomfort i profilaktyczne działania wspierające prawidłowe krążenie w nogach zawodzą, warto skonsultować się ze specjalistą i wykonać kilka badań. Szczególnie jest to zalecane, gdy na nogach coraz bardziej widoczne są popękane naczynka (tzw. pajączki) i żyły. Sygnałem do podjęcia odpowiednich działań powinno być też utrzymujące się uczucie ciężkich nóg po przebudzeniu, a także piekący ból w obrębie kończyn dolnych.
Do jakiego lekarza należy się udać na konsultację? Najlepiej zgłosić się do flebologa, czyli specjalisty zajmującego się diagnostyką i leczeniem chorób naczyń żylnych. Ciężkość nóg najczęściej jest początkowym objawem przewlekłej niewydolności żylnej (tzw. żylaków) bądź zakrzepicy żył głębokich. Należy pamiętać, że w rozwoju żylaków i zakrzepicy dużą rolę odgrywają czynniki genetyczne, dlatego jeśli w rodzinie były przypadki takich schorzeń, warto zawczasu zadbać o profilaktykę oraz o regularne wizyty w poradni flebologicznej!
Choć nie mówi się o tym zbyt często, jednak wielu specjalistów wskazuje na następującą zależność – uczucie ciężkich nóg a nerwica. Okazuje się, że wiele osób cierpiących na zaburzenia nerwicowe (np. nerwicę wegetatywną, lękową) odczuwa zmęczenie, drętwienie i ciężkość nóg. Jest to związane między innymi z tym, że organizm jest stale w stanie pobudzenia, napięcia, niepokoju i stresu. Czynniki te wpływają na utrzymywanie się podwyższonego ciśnienia krwi, co sprzyja pojawianiu się ciężkości nóg.
Jak pozbyć się uczucia ciężkich nóg?
Doraźnie najskuteczniejszym sposobem na uczucie ciężkich nóg jest leżenie z uniesionymi nogami, co usprawnia przepływ krwi. Warto poświęcić zaledwie 30 minut dziennie na odpoczynek z nogami w górze, ważne, by znajdowały się one powyżej serca – wystarczy oprzeć je o oparcie kanapy, a najlepiej o ścianę. Ukojenie przynieść może chłodny prysznic lub chłodne kompresy, zimna woda skutecznie zmniejszy obrzęk, równocześnie pobudzi krążenie krwi w żyłach (dobre efekty przyniesie także natrysk naprzemiennie zimną i ciepłą – ale nie gorącą – wodą). Alternatywą może być masaż z użyciem żelu chłodzącego na bazie mentolu lub masaż kostkami lodu (trzeba pamiętać, aby nogi zawsze masować, wykonując delikatne ruchy od dołu, kierując się ku górze).
Jako stały nawyk należy wprowadzić codzienną aktywność fizyczną (np. jazda na rowerze, pływanie, nordic walking, pilates). Brak czasu nie jest tu wymówką, można przecież wybierać schody zamiast windy i pójście na nogach po zakupy zamiast jazdy samochodem! Osoby pracujące na siedząco muszą pamiętać o regularnych przerwach na minirozruch, np. co godzinę trzeba wstać od biurka, zrobić krótki spacer, kilka wymachów nogami, świetnie sprawdzają się takie ćwiczenia jak krążenie stóp, wspinanie się na palce i pięty, napinanie i rozluźnianie mięśni łydek. Podobne ćwiczenia powinny robić także osoby wykonujące pracę stojącą!
Obowiązkowo należy wprowadzić zmiany w diecie. Jeśli jednym z czynników jest otyłość, trzeba zmniejszyć masę ciała! Papierosy, alkohol i żywność wysoko przetworzona także powinny iść w odstawkę. Codzienna dieta powinna obfitować w warzywa i owoce, które są źródłem m.in. witamin, minerałów, polifenoli, flawonoidów. Szczególnie ważne są produkty bogate w witaminę C. Jest ona niezbędna w produkcji kolagenu, czyli białka odpowiadającego m.in. za prawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych. Niezwykle ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu, należy pić niegazowaną wodę, poza tym polecane są ziołowe napary (np. z głogu, kasztanowca, borówki czernicy) i zielona herbata.
Naczynia krwionośne nie lubią nadmiernego ciepła, co można zaobserwować, gdy latem nogi puchną i są ociężałe. Nie służą im więc długie gorące kąpiele, sauna, opalanie, solarium, depilacja gorącym woskiem. Zamiast gorącej wody do wanny lepiej wlać ciepłą i dodać do niej sól morską oraz olejki eteryczne (np. lawendowy), taka kąpiel przywróci nogom komfort i zapewni odprężenie. Zaleca się także stosowa
balsamy i żele, które działają kojąco i wzmacniają naczynka krwionośne, warto szukać preparatów z kasztanowcem, arniką, ruszczykiem, rutyną, heparyną. Do działań pielęgnacyjnych można również dołączyć preparaty doustne. Polecane są szczególnie leki ze zmikronizowaną diosminą, np. Diosminex lub leki o bardziej złożonym składzie, np. Cyclo 3 Fort z wyciągiem z ruszczyka, hesperydyną i witaminą C.
Jednym z najskuteczniejszych sposobów na ciężkość nóg i równocześnie najskuteczniejszym sposobem na zapobieganie przewlekłej niewydolności żylnej jest kompresjoterapia! Chodzi po prostu o noszenie specjalnych rajstop, pończoch lub skarpetek uciskowych nazywanych także przeciwżylakowymi. Działają one na zasadzie kontrolowanego ucisku, który wspomaga prawidłowe krążenie żylne, zwiększa wydolność zastawek, a także zapobiega rozszerzaniu się żył.
Aby ciężkość nóg przestała być problemem, zaleca się działać kompleksowo – należy unikać czynników zaburzających krążenie żylne w kończynach dolnych, stosować kompresjoterapię, odpoczywa
z uniesionymi nogami, uprawiać aktywność fizyczną, wykonywać specjalne ćwiczenia poprawiające kondycję żył, przyjmować preparaty z diosminą, ruszczykiem, flawonoidami i witaminą C. A jeśli żadne działania nie pomagają, trzeba koniecznie umówić się na wizytę do flebologa!
