Ugryzła Cię meszka? Sprawdź, w jaki sposób załagodzić ukąszenie i czy może być ono niebezpieczne dla człowieka!
30.05.2024Zawsze w okresie wakacyjnym sporo się mówi o komarach i kleszczach, pomijając nieco temat meszek. A przecież powinno się o tym mówić więcej. Dlaczego? Po pierwsze dlatego, że latem aktywność tych owadów jest bardzo duża, tym samym ryzyko ugryzienia jest wysokie. Po drugie ukąszenie meszki może być niezwykle bolesne, może też wywołać reakcję alergiczną, a nawet wstrząs anafilaktyczny! Jak wygląda ugryzienie meszki? Jak złagodzić objawy związane z ukąszeniem?
Spis treści:
- Czym są meszki i kto jest narażony na ich ugryzienie?
- Jak wygląda ugryzienie meszki?
- Jakie są objawy ugryzienia przez meszkę?
- Jak pielęgnować miejsce po ugryzieniu meszki?
- Czy ugryzienie meszki może być niebezpieczne dla człowieka?
Czym są meszki i kto jest narażony na ich ugryzienie?
Meszki to niepozorne małe latające owady wielkości około 2-6mm, należące do rodziny meszkowatych (z łac. Simuliidae). W Polsce występuje około 50 gatunków tych owadów. Są trochę podobne do muszek owocówek, mają krótkie, grube odnóża, szerokie skrzydła i charakterystyczny garb na grzbiecie. Samice są szare lub szaro-brązowe, zaś samce są trochę mniejsze i ciemniejsze. Meszki żyją około trzech tygodni. W ostatnich latach obserwuje się wzrost ich populacji. Oprócz tego, że jest ich więcej, to również pojawiają się na coraz większych obszarach, nie tylko w lasach, na terenach podmokłych i nad zbiornikami wodnymi, czyli w miejscach, gdzie się rozmnażają, ale i w miastach. Meszki są najbardziej aktywne rano i wczesnym wieczorem, atakują zwykle w miejscach zacienionych, podczas bezwietrznej pogody, gdy temperatura powietrza wynosi około 14-24st. C.
Meszki są niezwykle dokuczliwe, zawsze atakują chmarami, w ciągu roku ich największą aktywność obserwuje się w sezonie letnim (m.in. od kwietnia do końca sierpnia). Podobnie jak w przypadku komarów również u meszek tylko samice atakują i żerują na ludziach. Nie są wybredne, z taką samą częstotliwością gryzą dzieci i dorosłych. Meszki atakują nie tylko ludzi, ale i zwierzęta (m.in. bydło, konie, owce, drób, a także dzikie ptaki i zwierzęta). Precyzyjnie namierzają swoje ofiary, gdyż mają dobrze rozwinięty węch, wzrok, receptory słuchowe, ponadto wykrywają dwutlenek węgla w wydychanym powietrzu. Wyposażone są w aparat gębowy służący do kłucia i wysysania krwi. Ukąszenie meszki jest bolesne i swędzące. Co gorsza, w miejscu ugryzienia mogą pojawić się objawy reakcji alergicznej, w niektórych przypadkach może nawet dojść do wstrząsu anafilaktycznego!
Jak wygląda ugryzienie meszki?
Podczas wkłucia w skórę ofiary dochodzi do znacznych uszkodzeń, aparat gębowy meszki ze specjalnymi haczykowatymi szczękami najpierw nacina skórę, a następnie ją rozrywa. Meszka wczepia się w skórę i jednocześnie wstrzykuje w nią swoją ślinę, w której znajdują się m.in. substancje rozszerzające naczynia krwionośne i zapobiegające krzepnięciu krwi. Ugryzienie meszki jest bardzo nieprzyjemne i niebezpieczne, ma to związek z tym, że jej ślina zawiera też substancje drażniące i alergizujące.
Jak wygląda ugryzienie meszki? Na skórze pojawia się czerwona grudka, czasem także pęcherz z płynem. Meszki atakują chmarami, więc zazwyczaj jest więcej niż jedno ugryzienie. W miejscu, gdzie nastąpiło ukąszenie meszki, widoczny jest rumień i opuchlizna (zwykle nie większa niż wielkości orzecha włoskiego). Jeśli osoba pogryziona jest uczulona, ślady po ugryzieniu meszki są większe, bardziej zaczerwienione i spuchnięte – obrzęk może objąć też większy obszar, np. całą kończynę.
Jakie są objawy ugryzienia przez meszkę?
Ugryzienie meszki to nie tylko zaczerwienienie i utrzymująca się kilka dni opuchlizna. Uważa się, że samo ugryzienie jest nawet trzy razy bardziej bolesne niż ugryzienie komara! Charakterystyczne jest też to, że towarzyszy mu silne swędzenie. W przypadku osób wrażliwych i uczulonych na składniki znajdujące się w ślinie owadów mogą wystąpić objawy reakcji alergicznej, w tym nie tylko objawy skórne, ale i zawroty głowy, gorączka, nudności, obrzęk błon śluzowych, a nawet trudności z oddychaniem. Trzeba wiedzieć, że ukąszenie meszki może wywołać wstrząs anafilaktyczny, a tym samym może stanowić bezpośrednie zagrożenie życia!
Jak pielęgnować miejsce po ugryzieniu meszki?
W pierwszej kolejności należy zdezynfekować miejsce ugryzienia. W tym celu można spryskać je preparatem odkażającym, np. z oktenidyną. Dyskomfort, ból i obrzęk pomogą zmniejszyć zimne okłady – schłodzony kompres żelowy, ręcznik zmoczony zimną wodą lub kostki lodu owinięte w ściereczkę. Można też sięgać po preparaty z apteki. Czym smarować ugryzienie meszki? Świetnie sprawdzi się Amol (wystarczy wacik nasączyć płynem i przecierać nim miejsce ugryzienia), a także leki przeciwhistaminowe (takie jak m.in. żele z dimetyndenem) oraz krem z octanem hydrokortyzonu. Pomocniczo można pić wapno, które wspiera łagodzenie objawów alergicznych. Przy silnym swędzeniu i większym obrzęku warto też przyjmować doustne leki przeciwhistaminowe. Niestety ugryzienie meszki swędzi dużo bardziej niż ugryzienie komara. Grozi to rozdrapywaniem ran i nadkażeniem bakteryjnym.
Wiele osób poleca też domowe sposoby łagodzenia dyskomfortu związanego z ugryzieniem meszki, np. okłady z cebuli oraz okłady przygotowane z naparów ziołowych z werbeny, babki lancetowatej, tymianku i szałwii. Można też stosować żel aloesowy lub okłady z liści aloesu albo maść nagietkową. Sprawdzi się ponadto roztwór z sody oczyszczonej przygotowany z jednej łyżeczki sody rozpuszczonej w 200ml wody. Jak długo utrzymują się ślady po ugryzieniu meszki? Zwykle widoczne są około tygodnia, choć stosowanie preparatów i domowych środków łagodzących pozwala skrócić ten czas.
Kiedy ugryzienie meszki wymaga konsultacji z lekarzem? Nie należy z tym zwlekać, jeśli pojawią się objawy ogólnoustrojowe – np. gorączka, zaburzenia rytmu serca, bóle stawów i nagłe duszności, a także w sytuacji, gdy miejsce ukąszenia się powiększa i się nie goi bądź też w środku rany pojawia się czarny punkt. Co zrobić, gdy wystąpi uczulenie na ugryzienie meszki? Ze względu na ryzyko wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego, konieczne jest zachowanie ostrożności. Osoba ze stwierdzoną alergią powinna zawsze nosić przy sobie adrenalinę. Przede wszystkim jednak każdy, kto jest uczulony, musi podejmować działania zapobiegające ugryzieniom, m.in. aplikować na skórę preparaty na kleszcze i komary, które także chronią przed meszkami. Uczulenie na ugryzienie meszki można leczyć przyczynowo, czyli poddając się immunoterapii alergenowej.
Czy ugryzienie meszki może być niebezpieczne dla człowieka?
Ugryzienie meszki zawsze jest bardzo bolesne i mocno swędzi, jednak dla większości osób nie jest groźne. Ból, zaczerwienienie i opuchlizna znikają po kilku dniach bez żadnych konsekwencji. Zupełnie inaczej sytuacja wygląda u osób, które mają uczulenie na ugryzienie meszki. Ślina meszek zawiera duże ilości histaminy, która powoduje wystąpienie miejscowego stanu zapalnego, który objawia się znaczną opuchlizną, zaczerwienieniem, bólem i silnym świądem. Ślina meszki jest silnym alergenem, który u osób uczulonych potencjalnie stwarza zagrożenie zdrowia i życia – zwłaszcza w przypadku, gdy dojdzie do bardzo licznych ugryzień.
Jednak oprócz histaminy w wydzielinie meszki znajdują się także inne szkodliwe substancje, w tym peptydy i białka. Mogą one niszczyć ludzkie tkanki i rozpuszczać erytrocyty, co może prowadzić do obrzęku płuc. Tym samym ukąszenie meszki może wywołać hararę, czyli syndrom zatrucia organizmu przez substancje uwalniane przez ślinę meszek. Grupą szczególnie zagrożoną są niemowlęta, małe dzieci oraz osoby w stanie śpiączki alkoholowej. Na szczęście to niezwykle niebezpieczne powikłanie występuje bardzo rzadko. Obrzęk płuc w przebiegu harary można poznać m.in. po sapce, dusznościach, kaszlu i zasinieniu ust. Jeśli wystąpią takie objawy, chory musi koniecznie zostać hospitalizowany. Jest wiele możliwych konsekwencji zdrowotnych po ugryzieniu meszki, na szczęście wśród nich nie ma ryzyka zakażenia groźnymi schorzeniami. Występujące w Polsce meszki nie przenoszą chorobotwórczych bakterii, wirusów i pasożytów.
Nikt nie lubi być pogryziony przez owady, a ugryzienie meszki jest jednym z najbardziej bolesnych. W dodatku niesie ryzyko reakcji alergicznej, a nawet anafilaktycznej oraz zatrucia. To wystarczające powody, dla których trzeba podjąć odpowiednie kroki, aby zminimalizować ryzyko ukąszeń. Należy unikać miejsc i pór, w których meszki są najbardziej aktywne. Na skórę należy aplikować preparaty na kleszcze i komary lub olejki eteryczne (np. z lawendy, mięty i goździków), trzeba też zakrywać ubraniem możliwie jak największą powierzchnię ciała. Dobrze, aby odzież była w jasnych kolorach. Dodatkowo zaleca się zamontować w oknach i drzwiach moskitiery.
