Wzdęcia brzucha: co je powoduje i jak je łagodzić?

Wzdęcia spowodowane są nadmierną ilością gazów w jamie brzusznej. Tak naprawdę są trudne do zdefiniowania, ponieważ nie znajdują obiektywnego potwierdzenia w ocenie objętości gazów jelitowych. Jednak nie ma wątpliwości co do tego, że są uciążliwe i mogą wpływać na codzienne funkcjonowanie – szczególnie jeśli mają charakter przewlekły i towarzyszą im inne objawy. Czym są spowodowane wzdęcia brzucha i jak sobie z nimi radzić?

Czym mogą być spowodowane wzdęcia brzucha?

Nawet w jelitach zdrowego człowieka znajduje się pewna ilość powietrza, która przedostaje się tam m.in. podczas połykania pokarmów. Problem pojawia się, gdy ilość gazów jest nadmierna, a brzuch robi się nabrzmiały i często bolesny.

Wśród przyczyn wzdęcia brzucha wymienia się m.in.:

• błędy dietetyczne (np. spożywanie nasion roślin strączkowych bez odpowiedniego przygotowania i obróbki, picie napojów gazowanych);
• jedzenie w pośpiechu – przyczyną wzdęć może być połykanie nadmiernych ilości powietrza podczas spożywania posiłku;
• zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO);
• choroby ośrodkowego układu nerwowego;
• schorzenia wątroby, trzustki, pęcherzyka żółciowego lub jelita grubego, które zaburzają procesy trawienne;
• zabieg operacyjny w obrębie jamy brzusznej;

Objawy wzdęć

Wzdęcia objawiają się bolesnym i często nabrzmiałym brzuchem. Oprócz tego pojawiają się inne nieprzyjemne dolegliwości m.in. nadmierne wydalanie gazów, uczucie pełności i rozpierania w jamie brzusznej, a także ucisk w prawym lub lewym podżebrzu.

Jeśli przyczyną wzdęcia brzucha są choroby czynnościowe występują również inne objawy. Chory może zgłaszać wczesne uczucie sytości po posiłku, zmniejszenie dolegliwości po defekacji lub oddaniu gazów, a także brak objawów w godzinach nocnych.

Aby ustalić co jest przyczyną nieprzyjemnych objawów zaleca się wizytę u lekarza, który przeprowadzi wywiad lekarski i zleci badania. Konieczne może być wykonanie badań laboratoryjnych krwi (np. morfologii krwi), badania endoskopowego czy USG jamy brzusznej.

Sposoby na wzdęcia brzucha

Jak radzić sobie ze wzdęciami? Warto przestrzegać kilku zasad:

• uważnie, powoli spożywać posiłki, aby uniknąć połykania nadmiernych ilości powietrza;
• wykluczyć lub ograniczyć spożycie tzw. produktów gazotwórczych (zaliczają się do nich m.in. warzywa kapustne, nasiona roślin strączkowych, niektóre owoce);
• wybierać napoje niegazowane;
• unikać żucia gumy;
• dbać o regularną aktywność fizyczną;
• unikać używek (alkoholu, papierosów);

W przypadku wzdęć można wspomóc się również ziołami. Nieprzyjemne dolegliwości pomogą złagodzić np. rumianek pospolity, mięta pieprzowa i koper włoski.

Jeśli metody niefarmakologiczne (dieta, zioła, aktywność fizyczna) nie przyniosą oczekiwanych efektów, konieczne może okazać się leczenie farmakologiczne. W przypadku silnych dolegliwości bólowych lekarz może zlecić przyjmowanie leków rozkurczowych. Ponadto niezbędne jest ustalenie przyczyny wzdęć, bo nie zawsze są one spowodowane niewłaściwie skomponowaną dietą. Wizyta u specjalisty i wykonanie odpowiednich badań mogą pomóc w dokładnej diagnostyce problemu.